Silalat di Angkola,
Bulung Gadung di Mandailing
Ulang marmayam amang di na sikola
Anggo gara-gara ni bujing-bujing



Selasa, 15 Desember 2009

Boa-boa


SELAMAT TAHUN BARU ISLAM

1 MUHARRAM 1431 HIJRIYAH

Mohon Maaf Lahir dan Bathin

FAS Nasution & Keluarga


Inda jabat na taraso madung di ujung ni Taon muse ma hita sasudena.
Salaku torang ari markais, potang ari masuk lobu (manuk dei antong tile...),
Manombo inda jabat tarida bincar ni mataniari,
Sapala sodar naget lusut muse doma.

Songonima rupana hangoluan diginjang ni Tano ni Tuhan on
Manombo pat jadi ulu, ulu jadi pat baen gosona namanjalaki nasuada on
Dodas muse manombo lupa iba jabat dalan Mulak tu Tuhan
Baen sibuk dot rerona hita di hangoluan on
Maradopkon Koum-koum sasudena namarsilaturrahmi di blog on.
Mudah-mudahan dilehen Tuhan tai dihita sasudena umur na Lanjang,
Rasoki na borkat dohot keadaan na lumobi denggan sian taon on
tu taon-taon nangkan na ro, bope ia masalah dunia,
Tarlobi-lobi muse ma nian masalah akhiratna
...... Amin Ya Arhamarrohimin.....

Rabu, 18 November 2009

Na Ra Do Ia Ioban-oban Kalak


Si Supir Motor do Halakna
Pas do Pira Manuk Di Ginjang Tanduk
Silop mata.....

"So iboto hamu inang, tolu maia Bung di Indonesiaon, Bung Karno, Bung Hatta dot Bung Lubis" salain ni i na Bung-bung domai sudena", sabaris lagu dohot lawak-lawak ni Bung Lubis atiha marjagal ubat cacing disada maso najolo di Kotanopan. Tai i carito najolo do dai, ita tinggal kon Bung Lubis, ita pareso sada carito di maso sannari di sada kampung di Mandailing.

Sondia nadung rap hita boto sasudena, di Mandailing on nabahatan usaho ni alak marmotor, baik ia sopir motor atope sitokar. Bahat nadung adong motor na, bahat juo hum na motor-motor dope sinadonganna (daganak). Pas songon logu i, sangajo dabo nalaku siparmotor on, najopan muse roa ni halak mardongan dot sopir nai. Najolo adong dei istilah "biar tambah ongkos, asal CC".
Sampe sannari pe leng natarsoni juo dei, inda pandang bulu, bujing-bujing, ina-ina, apalagi namarando, pala get masuk ma tu motor tambangan i, na isapai ni halai sajomai sopir nai sanga madung adong ijolo. "Madung marisi" pala ning sitokar nai non, 'i balakang ni sopir i masoni" ning na muse mai. Pokokna asal marmotor, apalagi motor bus pala pardalanan na dao, anggo giot ni adaborui angkon nai jolo sajo mai, minimalna di balakang sopir i.
Au donganku sasikola najolo, nabahatan dei jadi parmotor umpado jadi pegawe, harana pandokon ni halai tagian sadao do marmotor. Jungada juo dei najolo i taon sambilan pulu lapan i, dompak sego karejongku maso i (moneter), iontang dongan au karejo marmotor.
"Ah, joma i dongan na marmotor i, lalu mai tongkin nai tinggal adua-duana" ningku antong mangalus.
"Adua-duana sondia?" ning donganki muse antong
"Dunia inda dapot, akhirat na tinggal" ningku muse antong
Tai jaru songoni pe ba dongan, na jopan roangku baen na gok i donganku parmotor, harana madung jelas antong naron i inda mambayar ongkos. Dohot muse dope iba mangan di lopo "Duta Selera" di Kotanopan, pere muse.
Mulak tu pangkal carito, adong ma sada donganku sopir motor Antar Lintas Sumatera (ALS) tirip Medan Surabaya goarna Jamamonjal. Halak na inda pola na ganteng, tinggal lagi nadenggan rohana (apalagi tu bujing-bujing), inda naporlu isia i mapuak cakuk, asal mangido epeng bujing-bujing, na bulus ibuka nia mai dompet nia. Pendek ni caritona, disada maso atiha marangkat sian Medan juguk mada di CC sada bujing-bujing halak kitaan na tujuanna tu Mandailing. Mulo-mulo rap mangkehem, sidung i markenalan, singkat carito cocok pokat giot rap kehe langka matobang.

Rabu, 11 November 2009

Utandai Doho Dabo Bayo


Itandai homu do ale dongan-dongan sasudena Bange? Inda huta Bange na lewat Malintang ba. Bange na di maksud di son, sabangso tano do tai tano on tano panganon. Pandok ni halak najolo baen ubat, tai ba anggo roangku dongan baen suada ni panganon mada on najolo baen susahna ngolu waktu darurat i. Au sandiri pe jungada mada udai tano Bange on, ima didalan-dalan tu Patialo (adong kampung antara ni Siluak dot Usortolang, kampung nai marrambin tubariba baru manongkok tu dolokan). Daina capot-capot talmis, adong juo tar songon na manis.

Jadi imada koum-koum sasudena, najolo ni najolo, adong ma sada huta di Mandailing Julu namargorar Muara Bubus. Di Huta i adong Tano Bange inda sadia dao sian tapian ni dadaboru, jadi dodasma halak marsibuat tano bange dison olope manyogot ato arian sanga potang-potang. Rupana tano Bange on, inda namanyarsar di tanoi, tai marurat do mur tubagasan. Jadi mur maonok, mur tu bagasan do mangkali na, pangabisanna angkan na imasukkon doma satonga sibuk niba sapala mambuatna (ngon pusot santak tu ulu).

Disabolah ni Hutai (hira-hira tolu kilometer siani) adong muse sada huta namargorar Muara Sorpak. Dihutaon adong ma sada bayo parkipek balom namargoar Jamanggutu, bayo on tarulah doon, tinggal lagi tarparholas saotik halakna. Tardok do dabo sangajo on mai usaho ni bayo on, harana di maso i susah dope parusahoan atope karejo manjalak-jalaki duru ni halak songon sannari. Pala marrasoki itukarkon ibana mai tu danon, dapot mai non mar dua tu na tolu tekong sada balom.

Kurkkk..kutuuuu....tuuuu, kurrrr....kutuuuu....tuuuuu, prepek...preeekkk puuuuttt...ning balom ni Jamanggutu muse ma sian cangkak parpikek nai, dor muse i potek Jamanggutu sian toru ni dangkai, mur ma situtu 'ntong sora ni balom on i cangkak i. Tai soni ma rupana paruntungan ni Jamanggutu sadari, madung get pukul dua arian leng naso dong juo dope dapot. Kasidunganna ioban ia cangkak sian i get mulak tu kampung. Tai di tongandalan taringot Jamanggutu bahasona adong di Huta Muara Bubus tano bange. Jadi marniat tong Jamanggutu giot mambuat na baen simpan-sipanon pot cogot kaduan adong porluna, lagina daripada landang inda maroban sanga aha non tu bagas.
.
Mamotong ma Jamanggutu sian arangan-karangani torus tu kampung Muara Bubus torus tu topi ni hutai. Sanga baen na ariani pe antong so longon, inda ita boto, tai na jelas longon halak dompak di tapiani soni muse di pambuatan ni tano bange i. Tai boto songon na tarsonggot Jamanggutu, harana tarpaida disia sian nadao songon na itutupan pambuatan tano bange on dohot marikin (salin maridi). Jadi songon na holas mada Jamanggutu "hum sonon dope tanona, taru na itutupan ma dohot salin, iambang kalak kampungon roangku tano ni halai on, inda iboto halai tano ni Tuhan do on" ningia ma dibasan roa nia songon na holas. Mur ipadonok Jamanggutu antog tu lubang ni tano bange on, isintakkon ia salin maridi i sagogo nia lao holas..... "oooiiiiiiiii..... ise deiiiiii" ning na ma dabo ro sora sian bagasan.... rupana baya Inang si Muliadong do dompak unggil mambuat bange disi dung siap maridi nangkin, rupana leng marsalin maridi dope inda marbaju. Baen na halak najolo antong ale gorarna jadi sibukna pe tarcoklat-coklat songon rupo ni tanoi, mari ari muse parnidaan ni Jamanggutu on pe songon na muloi ma markurang.
.
Jadi mangalumpat doma da Jamanggutu tu rompo-rompoi lao marlojong tiop cangkak na dohot tangan siambirang, tangan siamun ni ibana maniop balutan ni abit karung nia so ulang sar-sar, ipamereng ia muse tudung pandan panutupi muko nia so ulang itandaan. Rope umak si Muliadong antong baen nadung maila parasaan nia inda iboto ia sanga aha dokononbe, leng manudu-nudu ma songoni adop bayoi salao mandok ..... "Utandaiiiii doho dabo Bayo, Tudung Pandan Kupiahmu, belek-belek parsalapaanmu, kotak-kotak ragi ni abit karungmu" ning umak si Muliadong sajo ma marulak-ulak lao manjalaki salin maridi nia nadung sangkot di batang ni lancat taroban si Jamanggutu.
.
***

Kamis, 05 November 2009

Apit Katubah


Bulan Dzulqo’dah (Dzul Ka’edah) didok halak dihitaan Apit Katubah atope bulan Pangapit. Aso luai didok songoni? Makasudna dabo le baya dongan baen na apit i sabulan i dintara dua Ari Rayo (Idul Fitri dohot Idul Adha), apit diantara dua Katubah ima Katubah Idul Fitri dohot Idul Adha.

Aha muse mai luai hubunganna dohot Tulisanon? Oooo, sonon dabo koum-koum, Najolo dihitaan pala adong nagiot Maringanan (marbagas, langka matobang) biasona muloi sian partongaan ni ari rayo Idul Fitri mai santak abis ari rayoi. Pala inda juo dapot kaputusan di Idul Fitri i, biasona dung ari rayo oji domai i palalu. Aupe sangajo naheran do au i, aso songon na ipantangkon ni halak najolo maringanan di bulan Dzulqaedah (Pangapit).

Tai ba dongan carito najolo do on, anggo sannari ngana adong na ipantangkon ni dongan be, bulan puaso (Romadhon) pe asi, nga ale roamuyu najebu i kahanggi?. Arian puaso, borngin nai papuaskon (mangosom mangan dot minum doda makasudna).
Gorarna pe antong Jolma nasobegu (manusia), tontu leng na penasaran juo do iba, aso ipantangkon halak najolo maringanan di bulan Pangapit, leng adong juo do sada dua halak na isapai satontang tusi :

“Harana pala madung masuk bulan Pangapit, biasona martopi mai epeng” ning Jamananduk (Parbodat).

“Leng na degesan ma antong di bulan ari rayo” ning Jamanggutu (Panjala)
Adong muse dope nagadukna, “Pala dibulan Pangapit, Apit sajo mei” ning Jatungkir (Parpikek Balom), lao mangkair.

Ah, au dongan naso uboto do lalu sanga na jia na petona. Tulisan on pe ubaen, baen suada ni tulisan doon, dompak inda sompat mangkarang dabo le baya. Bahat dope carito dabo nian, tai sindokoni namancubona dope ipature so ulang roncam sajo isina. Gorarna pentong carito lopo, carito disopo saba bagenando, jadi marragam-ragam mada.

Selasa, 03 November 2009

Ompung... Inda Ilehen Ia


Kiriman : Shohib Syarifuddin Siagian
Email : saripuddin.siagian@gmail.com


Anggo on ise pe halak na anggo nasian hitaan mamboto do caritoon, harana waktu di Purba na lewati tarmasuk ma on sada carito na terkenalna, selain ni Mantik dohot Bayan Balagoh. Baen di blog on antong carito dohot kenangan masa lalu, jadi ita ungkap mulak anso lek rap riang be hita, rap mantata, minimal senyum-senyum sambil karejo.

Najolo antong inda dong dope taliphone, apalagi handphone. Anggo na binoto na adong pon-pon na motor sampagul ma ia dohot sibual-buali.

Pala giot mangalehen kabar iba tu huta, di tulis ma surat baru di lehen to parmotor nalewat, tolong jolo uda dabuon surat kon di sadu ningiba mai, idokon gorar ni huta nai. Pala di ingot supir nai antong tibu lalu surat nibai, pala lupa do ia ra bage do sabulan so sampe.

Hamu antong madung tagido hamu sannari ning tobang-tobangi ma tu iba i, pas do hamu songon mangan pisang namandung iubak, inda hona gota naibe. Anggo hami baya najolo, itoru di bodil ni bolandoi do, boltok madung male, giot mangan pe mabiar.

Imada..baen susahna najolo informasi dohot komunikasi, sering dei manombo sala pasampe tu nai tuju ning tulangima si Ibrahim (gorar aspal do daon) kalas pitu di purba lao mangiris kantang baen sambal sapoken.

"Adong langa tulang na sompat kajadian?" ning si Jobbar ma lao juguk di lambung nai.

"Imada...adong na mamanfaatkonna tu na asing" ning tulangi antong.

"Tar songon dia buse dei carito ni i tulang?"ning si Jobbar ma dohot si Kadir.

"Anggo songoni giling majolo bere lasiak i so udokon carito nai!" ning tulangima.
.....
Adong disada huta najolo, tinggal ma sada anak gadis dohot ompung nia. Anak gadis on na patuh mar ompung, sanga aha ning ompung nia, inda unjung i bantah ia. Rupana anak gadis on inda tanggung degesna, obukna lanjang, semampai pandok ni alak sannari, marlosung pipi hurum nai, pala minum ia ning halak songon natarida doma mangalir aek i di tolonan nia baen bontarna, pala mikim ia ra dei kalom mata niari i. Pokokna nasantak...!ning tulangi ma si Ibrahim senyum-senyum mamuloi carito.
Anak gadis on jarang doon kaluar sian bagas, paling ma pala kehe manyapsap tu aek sanga lao sumbayang tu suro na di tapian an. Inda songon anak gadis sannari, manombo inda binoto sanga idia bagasna. Tai soboto hamu, bo pe inda unjung ia kaluar sian bagas, anggo bunga melati i dabo isimpan pe lek na uskus dei.

"A..ah ise madongan gorar nii tulang?" ...nasantak ma ulalai, ning si Jobbar ma lao maradian na manggiling on.

Alaaa..imada bere, lupa au manyapai gorar nia sakalii, tai ita baen ma songoni si FATIMAH...ning tulangi antong.

"Palalu tulang e!"...nangkon sei tangion ia, naron igiling ia buse tangan nia ning si Kadir busema sian lambung ni kompori.

Imada...ma bahat poso-poso naro manyapai, anggo namarhusip antong ulang sapai hamu be, ias doma di toru ni tingkap ni alak si Fatimah i torus tu taruma nai songon parkaisan ni manuk, tai boto hamu bope songoni naso dong dope namartarimo di si Fatimah.

"Aha do tulang marhusip?" ning si jobbar busema.

"Ah..nabahat mantong sapaionmuda" ning si Kadir buse songon namanyonggak.

"Padiarma..saulaknai u caritoon pe carito marhusip sanga aha dei", ning tulangi buse antong.

Madung na bahatan alak lai na patah hati pamasang nisi Fatimah...adong bagema namangkuling-kuling sada-sada ia :

Sian parsabolas baya tu sigalangan
Maradian mai di padang matinggi
Sugari bolas baya pangidoan
Nangkan na hodo baenon induk ni api

Painte jolo tongkin tulang...utulis jolo nabaru idokon ni tulangi ning si Kadirma sambil mambuat pentak dohot buku.

"Tuuuueeehhh....!!!" pu pu idokon ko iba na santak...padahal ho dope nasantakna "ondekkang" ning si Jobbar sian samping, kaluar sompat bahasa Padang Bolak niai.

Marayak puaso antong marmulakan ma dabo par sikola Purba, lek tarbege juo ma tusuping ni alai mengenai si fatimah on. "Ima bahat na hamu dongan di hutaon inda lalu hamu, sadalak pe inda dong na sangkot", ning pokir on ma.

borngin dabo berangkat ma pokir on giot marusaho mandapotkan bunga desa on.

"Assalamu Alaikum"..ninna ma asok sian samping tingkap i, inda dong mangalusi, "amang dongan na tangkang on", ning pokir on ma di bagasan roa nia. Sampe tolu borngin di ulaki ia, inda dong juo namangalus. "Pala nasongoni, painte ho tolu-tolu ari on" ning roa ni pokir on ma.

Di sada ari, jam-jam sappulu manyogot, ro ma pokir on tu bagas nisi fatimah an. Adong antong kobun jegang ni ompung si Fatimah di samping bagasi. Itopotkon pokir on ma ompung nisi fatimah atiha manyalang-nyalangi duhut-duhut ma disi.

"Assalamu alaikum.."

"Alaikum salam..bo ho dei anggi, tudia doho?" ning ompung si fatimah antong.

Imada ompung..giot kehe manolongi alak ayah tu saba, tarida diau kobun jegang ni ompungon, na deges mantong i ning roangku. Pokir on pe asik ma marcarito-carito dohot ompung si Fatimah...tai ba dongan anggo Pokir on na marakal sajoma sanga songon dia carana so bisa marsuo dohot si Fatimah.

"Awas ompung.....!!!!" ning pokiron ma dabo marsurak. Sahinggo tarsonggot doma ompung i, hape giot tardege ompungi kaco.

"Aso do langa inda marsolop ompung, ima bahatna ison kaco" ning Pokir on ma.

"Imada anggi...dung lalu do au tuson baru uingot natinggal solopku, madung malosok kulala mangalapna" ning ompung si Fatimah antong.

"Pala dabo ualap tongkin ompung, naron bo tardege ompung kaco sanga paku bia dei..." adong do alak di bagasan??..."ning pokiron ma mamuloi rencana.

"Anggo ringgas roamu anggi, tolong majolo alapkon, isi do si Fatimah"ning ompung on buse antong.

Marangkat ma pokir on tu bagasan, lalu di alaman ni bagasi "Assalamu Alaikum" ningia ma langsung.

"Alaikum Salam" ninna mangalus sian bagasan lao mambuka pintu.

Pas dabo nida pokiron mungkap si Fatimah di pintui, humitir ma tot nia, ro hodok nia padohal nangali do ari, inda binoto ia sanga aha dokonon, dor doma manolon ijur, anggo matai antong bolnang sajo doma songon na itampar begu.

"Bo..abang do lakna i, ahadei luai abang...?" ning si Fatimah ma dabo mamuloi obar.

Anggo Pokir on, "ser gadubuk.... ser gadubuk" na ninna sajo do ma jantung nia, botul do langa baya na idokon ni alaki ning roa nia sajo ma dibagasan roa nia.

"Oo ee..., ooo...eee..." songon na mogap Pokir on mangalusina, "na isuru ni ompung do au nangkin tuson" ningia leng humotar.

"Aha dei roai abang?"...ning si Fatimah songon na penasaran.

"I'..i'..i'...Isuru ompung u tiop tanganmu" ning Pokir on ma dabo leng gogap.

"Oiiiii..inda jau ba abangi, ngana botul i, gabus ni abang dei roangku i" ning si Fatimah marrara muko nai.

"Inda purcaya ho dabo hu dokon, " tangion da so usapai....!!!!

"OMPUUUUUUNG...!!!!!" INDA I LEHEN IA.

"LEHEN ANGGI...!!! NA USURU DEI...!" ning ompung si Fatimah sian balik, ning roa ni ompung i antong solop do naso ilehen ni si Fatimah.

"Biado...kan madung ibege ho...!" ning Pokir on ma adop si Fatimah.

Pendek ni carita, dohot tarpaksa ilehen si Fatimah ma tangan nia sabariba di Pokir on, bo.. langsung antong itiop Pokir on antong tangan nai...anggo si Fatimah songon udang nai bolgang doma mukoi, marrara songon jambu erang, harana naso unjung dope ia dais tu alak lai.

Inda pe puas ilala Pokir on, giot itarik ia buse dope tangan si Fatimah sada nai, inda ra antong si Fatimah be.

"OMPUUUUUNG ....!!!!" SABARIBA DO ILEHEN IA ning pokir on buse ma dabo.

"LEHEN DUA-DUA ANGGI.....!" ning ompung si fatimah buse antong, ning roa ni ompungi...lek solop niai dope.

Akhirna itiop pokir on tangan nai dua-duana, nga roamuyu antong namaruntung mai Pokir on dongan?.

"Sugari adong handfone, kan bisa di hp jolo, sanga di sms" ning tulangima si Ibrahim lao martata.

"Astagfirullahalazim....!!!!!!!!!" ning si Jobbar ma marsurak....

"Ahado namangua he?" ning si Kadir buse tarsonggot.

"Mapistak batu ni lasiak tu matangku"..ning ia lao manjalaki aek.

"Imada ulang bolnang sajo mata niba pala marcarito alak" ning si Kadir busema lao manyuopi si Jobbar. Akhirna lupa doma alai carito, harana ma mangangguk-angguk sajo si Jobbar harana manyiak-nyiak mata nai.

Saima jolo dongan-dongan nadua tolu tie, Insya Allah ita baen muse mulak carito sanga andigan.




Batam, 03 Nopember 2009

Senin, 02 November 2009

Au Arambir Nai Pe Tabo Do Ulala

Kiriman : Shohib Syarifuddin Siagian


On da dongan carito di purba doon, harana dabo nabahaton do disi carito, tai manombo inda tartuliskon, harana mabiar iba ibaca inang ni daganak, mungkap buse non somor nia ..."nasongoni do langa abang dompak di Purba" ningia buse tongkinnai tu iba. Bo tarida ma antong roa muyu cokian niba, boti buse alai inda na sian purba.

Najolo, pala topet ma ari Sinayan waktu di Purba, nahurang sosak sajo ma ilala mulak sikola, pala tarbegema bahang sian musojid pukul dua bolas lewat, "madung bahang ayah.." ningiba mei tu gurui anso tibu ipamulak, harana mulak na jam sada do. Namilas sajo ma ilala bemper belakangi painte tu jam sada.

Borngin nai markumpul mei marsibaen acarana, adong na mambubur, mardahan mangan, adong buse antong namardobol monjap-monjap hahaha...harana mabiar ona razia, pala tardapot angkon na ipangan dei kartu dobol nai so baru salose hukuman.

Hami pe'ntong markumpul ma hami, mulo-mulo nai markombur, malapat-lapat sanga tudia-dia caritoi, mulai sian timur santak tu barat, taiba nangge dong kesimpulan ni on. Hum gorarna pe namarsidokon naidokonna do.

Jadi...dung bagas borngin ari, muloi ma boltok marngaok. "Ahama ita pamasak? madung male ulala" ning si Jobbar ma, baen ia tuan rumahna.

"Mambubur mada ita roangku jolo" rap ninna be ma mangalusi.

"Ah tiop malom Salasa dongan mambubur, naso bosan ma hamu i" ning si Kadir buse ma. "Malom Salasa na lewat ma paet sira, na lewat nai buse marhimpal-himpal gulo nai, na asing ma jolo dongan" ningia muse palalu obar.

"Aha doma tulang ita pamasak?" ning kalaima mangadop si Lobe. Baen ia disi nahum gincat kalasna, disia doma keputusan.

" Ningroangku anso tampil beda sabornginon "onde-onde majolo ita pamasak" ning si Lobe. Baenna usul on sian kalas pitu nai, rap marsipan ma hami songoni mangaminkonna.

"Adope..kei tabusi gulo, ho sadia ngen ko!" ningna ma. Dung ma rap ipakumpul rap ikarejoan ma lao marcarito.

Inda sadia onok antong masak ma onde-onde on, ibaenma tu tonga, lao namarkombur sambil ma ipangan onde-onde on.

"Memang tabo do pamasakmu ba", ning si Kadir ma mandokon si Jobbar, "Sugari adaboru ho, hodo ubaen parumaen ni dainang".

Lek marpupu ma songoni marsibuat sada be.

Jadi terakhir nai timbul mada masalah, onde-onde tinggal dua nai doma, hape alakna opat nai.

"Ho ma piga diho?"..ning si Lobe ma adop si Jobbar.

"Opat dope...tulang..."

"Ho..?" ninna buse ma adop au.

"Opat.... tulang.."

"Ho Kadir....?"

"Aupe opat dope ba tulang..." ning si Kadir buse antong.

"Aupe opat dope..., idia dua nai, aso hurang dua...?" ning si Lobe.

"Ning roangku tulang waktu mandai sira nai dei si Jobbar, bo itolonkon ia dua" ning si Kadir ma.

"Namalo mahoda tie, hodo uida nangkin namorgos-orgos di lambung ni kompori" ning si Jobbar busema inda ra kalah.

Marsisulahaan ma songoni mangan onde-onde naduaon, harana pala ibuat naron, adong ma dua halak nai naso dapotan.

Markombur pe jalan torus, inda binoto sanga aha namangua, mintop mada lampu camporong. Ibuat si Jobbar mantong korek api, serrr.. ningia isertek ia, pala tarida ma tangan ma di pinggani tolu, ima tanganku, tangan sikadir dohot tangan Silobe.

Au 'ntong ma utiop onde-onde nai sada, si Lobe pe songoni juo, ro mada si Kadir madung songon namaila, harana ma tarlambat ia manjomputna. I hais-kais ia ma songoni arambir nai, lalu mangaligi tu hami, "AU ARAMBIR NAI PE TABO DO ULALA" ningia lao mandilati tangan nia.

Batam, 01 Nopember 2009

Kamis, 29 Oktober 2009

Mahraini


Di ingot ko dope dongan
Atiha au kalas dua di SMP Kotanopan
Dompak ho kalas sada di SKKP Singengu
Marjanji ita baya rap tu jae rap tujulu

Disada borngin pas malom Akad, dompak
tempo ho dongan sikola. Juguk hita nadua disada tangga di Tadolok
Marcarito sikola songoni tunamar dalan-dalan
Atiha ho painte dongan, atiha au painte siang udan
Songon nai sampakkon doma obarku marcarito,
pas songon por ni udan na madabu sian langit saborngini
Songon namarnipi doma hulala atiha au mandok Cinta
Bo sindokoni, itarimo ho juo cintangku satongkini

Muloi ma sian ari saborngini
Jojot ma baya au inda tarpodom
Marangan-angan boti mur mapohom
Mamikirkon ho baya dilambungki
Harana hita nadua rap Cinta Pertama

Taringot dope au dongan
Atiha Pas di Ari Sinayan
Huida ho tangis atiha rap hita marangkat Sikola tu Kotanopan
Por roangku mangapus ilumi dohot tanganku
Por muse roangku mangapus mon-monmu dohot bajungku
Tai maila au baya di dongan-dongan

Mahraini,.....
Landit ni na mandurung, sude dot salak hubarbari
Hancit ni namalungun, Sude do halak husapai
Mula mandurung ko anggi mandurung
Durung ma jolo ditoru ni Robung
Pot anggi malungun ko baya malungun
Ingot ma hita dompak rap di Taoulbung
Ima pantunku waktu i....

Santak sannari madung duapulu lima taon
Manombo boto dongan leng narodo ho diangan-angan
Leng naro doho dinipingku atiha modom
Tai biama baenon, waktu madung rap manyarak hita nadua
Ho anggi madung maringanan, Au pe madung bahat daganakna

Markisar dua taon nalewat, jungada au pasuo dot
nantulang nadi homui di bagasan motor, ucubo juo marsapa.
"Ijia si Mahraini sannari nantulang?"
"Madung marbagas ma ia" ro alus ni nantulang
(Roangku mabiar nantulang u ganggu ho, bo jiama ra iba i, nadung rap tobang be ma).

Ampot tong ngabinoto ibasa ho tulisan kon,
anggap ma on Anggi gonti ni diringku
Mudah-mudahan di Lehen Tuhan dihita umur na lanjang
Nga binoto pot pasuo ita sanga andigan,
pinomat baya marsijalangan

Tu Alak Bagas namian di Panyabungan
Mangido Tolong dongan ulang baca tulisanon
Bo, incogot hona pelos muse iba.......



Diginjang ni motor Sampagul
Antara ni Kotanopan - Muara Sipongi
Oktober 2009

Rabu, 21 Oktober 2009

Tuliskon Au (Tammat)

Saborngini bahat ma halak na so tarpodom painte-inte ari rayo, deba simbur di masojid apalagi daganak, sadebana antong di lopo, tai anggo Janaet ba pukul sabolas dope madung modom ma ia, harana mabiar ia tarlambat cogot sumbayang.
.
Pukul opat andostorangi, simbur musema takbir di masojid "Allohu akbar, Allohu Akbar, Allohu Akbar, Walillahil hamd". Maradu muse ma halak tu masojid takbir, bahat muse ma namangarar harana inda tahan mambege sora ni takbir i. Anak ni Janaet pe dohot-dohotan muse ma tangis tai ba inda baen na mambege takbir, rupa tardege Janaet pat nai lao masuk tu masojid. Inda saidia onok siani tarbege ma ribur sora ni induk-induk di balakang, rupana ina-ina paombang amak sumbayang so ulang iteken kalak non pala sumbayang Idul Fitri, dohot-dohotan muse na ibuat si Janaet, bahkan ia ma na sibukna. Iambang kalai roangku tola dei ikapling-kapling masojid i, padohal ise naparjolo masuk ia dei namar hak dijolo, tai anggo on ba ngada, marsipaombang amak sumbayangna be. Hum na salose dope sumbayang, marsurak ma na ibuat ni Janaet mandok umak si Boltak "He angkang, pala kedo lalu namanjalangi tu tuan guruntan, ulangko lupa da, Tuliskon Au" ningna ma. Iambang ia muse roangku porluan manjalang tu guruan sampado tu simatobang nia rongkon bou dot amang boru nia.
.
Mulak tingon masojid, daganak pe madung marngotan, songoni juo pinompar ni Janaet, madung simbur maridi, manombo madung marsuakan, manombo madung marbada, mocom soni karejona. Siap maridi rap marbaju nabaru ma sudena, mangkuling ma pinompar ni Janaet nagodangna, ima si Lukman nasikola di Purba.
"Adope ayah, umak, marlagut ma ita tu pantar tongai so rap manjalang, adope anggi-anggi sasudena marroan ma tuson" ningna ma.
"Ahana muse dope so marlagut, manjalang bage, nabahatan dope karejo bo" ning simatobang nia adaboru.
"Bo, tai ipasikola ayah au dot umak tu Purba, tontu angkon na ipake dei ilmu nai" ning si Lukman muse mulakan.
"Keta ni soni, paisar sotik" ning umak nia songon na mandemes lao mencelok Janaet.
.
Siap sude marlagut, mangkuling muse ma mulak si Lukman.
"Adope, mangido mohof umak tu ayah satontang kasalahan"
"Ahana muse dope so soni jabat, madung imohofkon ayahmu ma bai" ning umak nia songon namangukuri Janaet.
"Inda tola soni ba umak, ingkon na ilafalkon dei" ning si Lukman muse
Kasidunganna, mangido mohof juo umak si Lukman tu Janaet, bo renge ilu ni mata nia, inda sodar ia tangis ama nagogo, lao mangkaluk si Lukman baen jopna roa nia mida anak niai harana iajarai ia halai nasabagas tu dalan na denggan songon nai guruon niai i Purba.
.
Dung salose sumbayang Idul Fitri, kehe ma Janaet tu lopo minum kopi susu, lao marcarito di lopoi, :
"Au dongan, na tobang ma ulala, on dope na riangna mararirayo" ningna ma.
"Bo, aso idokon komu songoni?" ning Jaurimbang songon na cimburu
"Ondope boto hamu ra mangido mohof inang ni daganak i di au" ningia lao magombuskon timbus sigaret tu ginjang....
.
(Tamat)

Rabu, 14 Oktober 2009

Tuliskon Au (Lanjutan)

Masuk tu masojid, "Assalamu Alaikum" ning Janaet mandok Lobe Syafar, "Tuliskon Bapaki jolo" ningia muse antong. "Inda namanulis dope ba, iakadkon dei jolo sobaru ita tulis" ro alus ni Lobe Syafar.

"On pitarahku, on pitarah ni umak si Lancat, on pitarah si Benak, on pitarah si Muldop, on pitarah si Rapmaita, on pitarah si Nur Cahaya, utulak pitarah nawajib atas diri nami sataonon di Bapak i".
"Utarimo pitarhmuyu, Jazakalloh"
.....
Ari mur potang, halak pe mur masibuk di bagasna be, adong namancubo baju baru, adong na sibuk dope marmasak kue, adong muse antong na pamasak rondang dope harana baru ro dope tingon pasar. Daganak pe, nabiaso ribur dei di jolo ni masojid inda na adong be tarida.
Tung...tung...tung.... sora ni otuk di masojid, mandok marbuko salao mandok habis ma Ramadhan sataonon. Giot mangkardak doma ilala Janaet baen riangna, bo muloi incogot antong madung tola mulak mangidup arian, inda songon saonok naon. Bisa muse mai mulak manyirup kopi paet di lopoan sapala manyogot-nyogot.
"Songon namabungkas doma ulala dung lopeh napuaso on" ning Janaet mandok alak bagas nia atiha mangan. Rupana na tangis do baya alak bagas nia, maneteki ilu nai lao maroban rondang dohot lobi-lobi i sup na andostorangi.
"Bo, incgot ma ari rayo halak namar jop ni roa do, aso muse do tangis ko?" ning Janaet muse mangulaki.
"Botul mada nadi dokon ni abangi, tai nahancitan kulala na kehe on Romadhon on, ibulan i maia bisa ia maribadat nahum khusuk, isi maia nabisa martaraweh soni tu witirna, taon naro inda na adong jaminan sanga nadohot dope au sanga inda, ido baen na tangis au" ning alak bagas nia madung rara mata nai.
"Anggo i do dabo, itasorahkon tu Tuhan tai, mudah-mudan antong leng totop dilehen Tuhan tai dihita umur na lanjang boti rosoki nahalal, pot bisa ita mulak maribadah di Ramadhan nangkan ro, Insya Allah" ning Janaet songon namardakwah, on peba naompot do songoni ro tu bagasan niroa nia nangkan dokonon, pas do on songon takik sadari.
.
Halak pe muloi simbur muse mulak mangadopkon masojid, padohal muloi ma masuk lima bolas Ramadhan nadung longon do mulak songon nabiaso. Tobang-tobang umur lima pulu taon tu ginjang doma nataraweh, manombo antong daganak sada-sada. Tai baen na get ari rayo cogot nasimbur muse ma mulak alak lai adaboru. Deba antong sumbayang, sadebana manulak pitarah. Masuk kotu Isya pol muse ma mulak shaf ni barisan, dorung doma sora ni makmum nai sapala manca amin. Siap sumbayang kotu Isya, imuloan ma takbir...Allohu Akbar, Allohu Akbar, Allohu Akbar....., bahat namartangisan marasing-asing panyobobna. Adong antong sangajo baen na hancit roa nia marsarak dot Ramadhan on, adong antong baen naso mulak do pinompar nia sian ranto, adong muse baen nataringot ia disimatobang na nadung parjolo ato pe halak bagasna, adong muse baen na mantak martobat-tobat dohot donganna sementara on na giot ari rayo. Tai anggo na parpudion ba jarang doon, harana anggo halak kita antong gorarna jarang dei na putus asa gara-gara ni bujing-bujing.
.
.
Marsambung.

Selasa, 06 Oktober 2009

Tuliskon Au

Lak-lak di Ginjang Pintu
Singkoru di golom-golom
Tu Halak Ingkon Marsitutu
Tu Dirimu Papohom-pohom

Ari madung pukul sada borngin, anggo Janaet dohot halak bagas nia naso modom dope, leng na di dapur dope mangkatai lao pamasak Sup nabaru itabusan nia di hutai. Rupana adong disi na baru mangkoyok lombu na giot gadison incogot tu Pasar Kotanopan (Poken bante, ning kalak). Sabornginon ma malom terakhir sahur, ima so inda pe modom Janaet. Sanga baen nasotarpodom pe antong, sanga baen na painte masak sup i masak, inda ita boto.
.
"Bolgang kian non daging na sada satonga kilo i da, cogot arian mangarondang sajo doma" ningna ma mangalehen porentah sian karosi pucako i. "Lomang ulang lupa ipature kinan, lomang itak dua tumba lomang biaso onom tumba, tangguli ulang lupa tabusi tu alak si Japanaekan incogot, alaman tai sapu jolo, marnambur doma pat niba pala manyogot, taruma paias, gok teni manuk disi, abit karung na barui ulang lupa pamenekna so pas pala sumbayang ari rayo, " ningia muse palalu obar lao manyargut alame na dipamasak ariani.
.
"Olo dabole amang ni si Lancat, sada-sada mada parentahna ulang rap rung-rung songon udan na por, bo jia do angkon jamaonku parjolo?" ning alak bagas nia antong songon namandemes. "Parjolo ma dabo modom, non payah muse ingotan pala andostorang" ningna muse antong, tai ba anggo dibagasan ni roha na, "singgo modom konon, aupe upuntoling modom, iambang ko do robot au dison".
.
Inda sadia onok sian i antong sangajo tarpodom Janaet didapur, mungkor dohur-dohur, "tor rura tujae tuju" ning sora ni ungkor nai. Merdet ijur bari nai maneteki tu pantari, inda sodar ia nadung masak sup, padohal nangkin angan-angan nia mangan sup do jolo so baru modom. Sip polngit antong soni alak bagas nia, inda ingotina, harana pala ngot non nalobi bahat parentahna.
Sapala ingotina namandokon mangan sahur doma, ipe hira-hira satonga jom nai doma waktu sahur. Rap mangan ma halai di sahur napangabisan di bulan Ramadhan na sataoni, cup cap doma sora ni kuah sup i ilotap Janaet, manombo madung marregep bage binege, sapala manombo maturapak pas manyargut oli-oli ni sup i, untungma na tarposo lombu nai, anggo inda matolpang ipon.
.
Siap sumbayang Subuh, modom antong mulak Janaet songon nabiaso. Alak bagas nia doma namargas-gas di dapur, muloi sian pamasak lomang, mangarondang, manyapu dohot na asing-asing na. Halak pe simbur ma tu poken, manabusi baju nabaru, sadebana antong sangajo giot mar balanjo, tai sadebana inda na balanjo ba. Naget marsompit-sompit do ia tu pasaran, maklum ma hita antong, gorarna sajope poken pangabisan, idok kalak juo dei "Poken Ogos". Aso antong inda mogos? Tai ngana tanggung-tanggung sompitna di pasaran, angkon na dor mogosna, manombo boto hamu makruh doma puaso niba. Adong bage dei non namangarar harana madung mago epengna, au dongan dor mai huida apalagi pala poken pangabisan di Panyabungan.
.
Ari mur potang, halak pe mur masimbur tai inda ipasaran be, sannari mangadop tu masojid, ima manulak pitarah. Janaet pe inda ra katinggalan, nasounjung markupiah, ipasang ia kupiah, mereng muse tusamping, jingjing danonna onom baul-baul lao maroban na tu masojid. Itongandalan pasuo ia dot inang si Lokot, mantan nia najolo. Unduk antong soni Janaet purak-purak so nida ia, tai rupana tarpaida juo di inang si Lokot, bo irisakna Janaet.
.
"Ammanggg,.... namalim dongan angkangon, anggo uboto nasongonon angkangi malimna inda na giot au gari di ayah si Lokot i najolo!"
"Tai on mabo, giot manulak pitarah le tu masojid" ning Janaet antong leng unduk adop toru".
"Haaaa, manulak?, Mula ita nanga marsitulakan bia?" ning umak si Lokot lao mangkair.
"Ulang ko roncam dongan le iba napuso" ning Janaet songon namambela diri
"Ise na roncam?","Maksudku dabo, tulak pitarahmu tu au, utulak muse non pitarahku tuho, songoni do maksudku" ning umak silokot muse antong leng martata
"Ah, nabahat ma na binotomu da, inda na ahli zakat ko" ning Janaet muse lao torus tu masojid lao maroban pitarah boti manogu-nogu pinompar nia si Lancat.
.
.
Marsambung

Jumat, 02 Oktober 2009

Turut Berduka Cita

Rabu, tanggal 11 Syawal 1430 H, Hum Na Salose Hita Mangarayahon Ari Rayo Ari Kamonangan, martepatan dohot tanggal 30 September pukul 17.20 WIB (potang-potang), Sudaro-sudaronta na adong di Sumatera Barat, Padang Pariaman Khususna dilanda gempa.
Sekian ratus halak na maninggal, sekian ratus bagas muse na hancur, indape harto dohot na asing-asingna.
.
Hami mangucapkon "Turut Berduka Cita", mudah-mudahan dibalik ni Musibah on, dilehen Allah SWT kebaikan, baik ia di na madung parjolo sian hita atope sudaro-sudaro na itinggalkon, Amin Ya Robbal Alamin.
.
Maradopkon koum-koum Sasudena, ami manghimbau, pot adong kakuatan dihita (Harto, Tenaga dot Pikiran), ita bantu Saudaro-saudarontai dongan, pinomat manyumbayangkon ghoib sian tempatta masing-masing.
.
.
.
FAS Nasution

Selasa, 15 September 2009

BOA - BOA

Assalamu 'Alaikum WW

Tu barisan ni Mora boti Kahanggi, songoni muse tu barisan ni Anak Boru torus tusasudena dongan-dongan songoni koum-koum na ro mar silaturrahmi di blog on.

Sadarion, tanggal 15 September 2009 ato martepatan dohot tanggal 25 Ramadhan 1430 H. Jadi opat ari nai doma hita na di bulan Ramadhan taon on. Mudah-mudahan nian salalu di lehen Allah SWT dihita sasudena umur na lanjang boti dohot rasoki na halal anso leng totop dohot kita marjuang di ginjang ni tano on. Jadi aupe koum-koum inda na marlanjang hata be, harana incogot pala inda dong halanganna na mulak muse ma au tu kampung. Jadi untuk sementara waktu hami mungkin inda bisa online, harana rap maklum ma hita pala na giot ari rayo apalagi namarkampung antong tele gorarna tama dokonon, nalobi bahat karejo dohot urusan. Taringot adong dope tulisan nami nagalang, Insya Allah dung Ari Rayo doma hita palalu, harana sabulan puaso on pe na onokan do hami di kampung, jadi inda sompat manulis.


Itaba batang ni Apundung
Ilombang ni Manggis dohot Arambir
Mula homu ale inda mulak tu kampung
Ulang tangis dongan pala pas takbir

Taqobballallohu Minna Wa Minkum, Syiamana, Wa Syiamakum
Selamat Hari Raya Idul Fitri
1 Syawal 1430 H, Mohon Maaf Lahir dan Bathin





Fadhly Abadan Syakuro Nasution & Keluarga

Rabu, 02 September 2009

Sada Marbanding Tolu

Sapetona dabo ale dongan, anggo ustad on inda jabat naadong goriton anggo sian pangalangkana, aso songoni? Tai hum gorarna pe madung ustad, jadi guru dinaso umboto, jadi sulu di nagolap, jadi panutan di halak nabahat. Sian kampung nasada tu kampung nasada, manjojori pangajian soni masojid, mangalehen sipaingot Agama sian maso tu maso. Inda marimbar arina asal leng sehat ustad on, inda jungada i ibana manulak asal i pataon dongan mangajai di hutana. Ustad Mukhlis, ima gorar namohot di ibana, Guru Na Ikhlas hira-hira saro jitana.
Tai ba antong dongan gorarnape manusia, biarpe sanga songon jia pasti adong doi kakuranganna, ijia ma? Ima kira-kira dua taon nalewat santak tu sannari on guru on rupana hona panyakit maag. Ulang do tarlambat mangan, margolap-golap ma pandangan ni ibana. Jadi muda kehe mardakwah tuhuta luar, salalu do ustad on maroban parsiapan olope indahan sanga roti, pot taraso boltok marngaok iganjal jolo parjolo dohot parsioram na ioban ni ibanaon.
Pendek ni caritona, dipuaso taon na lewat iundang halak juo ustad on mardakwah tu huta luar lao painte-inte marbuko bersama na iadongkon di hutai. Sabotulna atiha ro halak hutai manyapai ustad na giot mardakwahi, madung do ipajojor ustad on bahasona ia na marpanyakit maag, jadi inda na puaso ibana be madung dua taonon, namambayar fidiyah sajo doma.

Kamis, 27 Agustus 2009

Papotang-potang Ari


Ari marayak pukul lima potang, lopo pe muloi ma sada-sada marbuka, tai ba ulang pangido homu kopi, inda na ilehen ni parlopoi dope i. Maksudna so marbuka, baen parsiapan marbuko do naron, ampot adong dongan na giot namabusi toge, sarabi, kolak pisang, dohot na asing-asing na. Jamanindos pe muloi sian pukul satonga lima nangkin madung ibuka ia juo ma lopo niai. Halak pe antong ro-ro sada ma tu lopoi marjugukan, songon sindokoni adong antong namanabusi parbuko, adong antong hum namarjuguk-juguk, papotang-potang ari ning dongan gorarna. Muda iangkat alak bagas si Jamanindos kue bongko tu tonga ni mejai, merdet doma ijur si Burhan mangidasa.

"Inda tarpacopat uda jom i i?" ningia ma mandok Jamanindos lao mangaligi jom di dinding ni lopoi.
"Bisa dobai mang, anggo baen jo" ning Jamanindos muse antong songon namargiri.

Jabat do potang-potang songonon, sangajo dabo marpucatan doma nida muko ni jolma i, sojia mantong dongan, gorarna pe namarkampung. Angke ngana jabat sajia parbedaanna dohot ari-ari biaso anggo na marusaho do antong ale gorarna. Manyogot leng na ke do mangguris, arian tusaba, potang doma so ro, aso antong le roa muyu inda poucat muko nai.

Inda sadia onok roma boru bujing ni Jamanindos nasikola di Medan maroban kolak pisang diginjang talam, torus ipatibalna antong di ginjang mejai. Ro pe antong danakon sangajo na Gaul parroana, inda porlu isia nabulan puaso, anggo pamakena totop songon pakean ari-ari di kota Medan, marsaraor pontong marbaju yu ken si. Buncilak mata si Burhan mangidasa, songon nalupa ia napuaso, lao mangkuling adop Jamanggutu.
"Imada uda baru parbuko da" ningna ma
"Parbuko ni ahamu dehe i, madung pukul lima sannari bo, tako naget makoruh do puasomu?" ning Jamanggutu muse lao mancelok boru ni Jamanindos sian pudi, rupana iape inda na tarorom nia na so mangaligi.
Inda sadia onok roma Jamanganggun tu lopoi, dohot semangat na get mardakwah. "Pala, bulan puaso dabo, inda tola sei modom sajo, karejo do iba songon dia nabiaso, marusaho do iba, inda nangkan ra i mijur udan sere tingon langit anggo naso sajo ina dilopo-on" ningna ma mamuloi kecek. "Ulang sai ipa lomah-lomah sajo iba niba, tai totop do ingkon nasemangat marusaho, harana biarpe sanga songondia duniaon pe porlu do ijalakan, harana anggo inda dapot dunia, susah juo dei iba get maribadah". Ijia ibuat ko panabusi ni parbuko, aha panabusi baju ari rayo, aha panabusi ni papah?". "Ulang dabo hita tiru-tiru songon si Burhan on bo, pucat songon mayat doma muko nia na puasoi, antong ngara ho ro tubagas so uajari ho naiparguruon najoloi" ning Jamangganggun muse palalu obar.
"Ah au apak jiarma soni pucat mukongku, daripada parguru apak i" ning si Burhan muse antong inda ra talu
"Bo, aso idokon ko songoni?" ning Jamanganggun marsapa songon na tarsinggung
"Aso antong inda cikar apak i, tai inda na puaso apak" ning si Burhan mangalus
"Mangua ning babamu?", "Ulang ko marsianyang da, natobang ma au, silop au non di ho marmara ho" ning Jamangganggun muse
"Ijia idaho au naso puaso ?" ningia muse palalu hobar
"Inda baen na jungada ba huida apak i mangan, cuma adong kuida sada indahan solot di janggut ni apak i, ngoni muse marmiak bibir ni apak, yakin kulala nabaru mangan dope apak" ning si Burhan lao manudu janggut ni Jamanganggun.
"Ah, ngadong bai", ning Jamanggun lao kaluar sian lopoi sareto mangapus janggut dot bibir nia.
***

Selasa, 25 Agustus 2009

TUNG-TUNG

Oleh : Syarifuddin Siagian
Email : saripuddin.siagian@gmail.com

Tungtung ibaen sian hayu bulat na ilubangi satonga,hampirdo di setiap musojid di daerah tapsel-madina adong do on.

pala inda itandai hamu dope,mulak ma hamu jolo tu hita an,kehe hamu tu masojid,ligi hamuma di sudut ni musojid i.pala adong nida hamu disi gantung hayu nagodang,ningroangku tungtung mai,anggo gulung do nida hamu dursat disi,inda tungtung i,bedug dei ningkalai gorarna.taiba dongan marjanji do ulang tokok kamu apalagi pas waktu arian di bulan puaso.ra dei ikojar halak sakampungi.

baen hita sannari madung di partongaan bulan sa'ban,inda onokbe nangkan na masuk ma hita tu bulan suci Ramadhan,taringot mada au tu tungtung na adong di musojid nami i di huta.

bia langa jabat dongan tungtung nai ?.

imada...pala masuk ma bulan puaso ibo ma roangku paida-ida tungtung i.harana nangkan na modar maia baenon selama bulan puasoon.
anggo di bulan na asing,jarang do ia di tokok,angkon na adong ma musibah baru itokok ia.anggo di bulan puaso naingotan kalak disia,apalagi mandonokkon marbuko.

disada maso najolo, mandonokkon bulan puaso,marpokat ma hami poso-poso di hutai,nangkan na ami makmurkon musojid i selama bulan puasoon.

"madeges amang i...au mandukung sepenuhna" ning amang boruima,kapala desa di hutai.

malam pertama sumbayang taraweh,dohot semangat 45 berangkat ma sude tumusojid an,lalu tusi madung bahat tobang-tobang di bagasan,jadi di suru ma bagian poso-poso dohot daganak di belakang.adong bagema namanggantung di teras ni musojid i harana habis tempat.

dung salose ma sumbayang taraweh,mulai ma martadarus,di buka alim ulama di hutai ma sebagai tanda martadarus di mulai.

saborngin,dua borngin lancar dope torus na sumbayang taraweh dohot tadarus on sampe tu malam sappulu na.harana anggo inda ro iba,ra dei idokon dongan namurtad.

malam pa sabolas na,mulai ma dongan-dongan on manyirik-nyirik tu balik ni tendai( pembatas ni dadaboru dohot alak lai ).

"sumbayang do nida hamu kawan si fatimah"....ning si ALI ma.

"sumbayang ..indu bo di baris paduana, patoluon sian pinggir" ning si umar mangalus.

"marjanji ami dabo nagiot marsuo naron habis taraweh di partadarusan ni nauli bulungan"...ning si ali .

"giot do ia langa di ho i" ning si umar busema songon na mangalap -alapi.

"nalayas ma roamu diau,bope kawan songonon nida ho au,nabahatan dei umak-umak namar nazar so au jadi babere nialai".ning si ali busema.

"olo ..uboto madai..aha nazar ni umak-umak i.bunuh diri sanga pindah sian hutaon",ning si umar busema inda tanggung pangarisakna.

salose sumbayang taraweh, sip-sip ma si ali kaluar sian musojid i torus mambelok arah tu parwudu'an an,baru mamintas tu topi dalanan.
lek gobak ma songoni abit karung na,lalu ma ia tu partadarusan ni nauli bulung an.

"e eh...udak ...giot tu dia do udak i",ning si maryam ma....harana tarparogok kalai di gang ni bagasi.

"mangaligi etekmu...disi do ia nida ho"...ning si ali ma laos pature-ture abit karung nia.

"inda pe ro udak"...ning si maryam ma dung ipareso ia tu bagasan.

juguk ma songoni si ali di golap-golapi painte si fatimah.

sian musojid an tarbegema madung mulai alak martadarus,nauli bulung pe mulai ma martadarus.

anggo si fatimah inda pe na mungkap mukona.ma marsak sajo roa nisi ali.

kehe au naron tu musojid an,aha ma udokon disi umar,ning roa nia sajo ma.

sampe tonga borngin ipainte ia,anggo si fatimah inda na marnaro.

akhirna mulak ia tu masojid an.ipa podom-podom ia ma di teras ni musojid i.

kira -kira jam 2 tonga borngin,mulai ma markumpul tu lambung tungtung on giot manokokna.

tibo ma waktuna sahur get itokok ma tungtung,mamago tokok-tokok na.
ijalakan-ijalakan inda tarida.madung adong bage nagiot mambuat batu giot baenon panokokna.
akhirna tarpaida ma , hape nai parbantal nisi ali do tokok-tokok nai.

indabedabe.....baen goyakna roa ni halaki,di angkatma si ali tu keranda ( tempat ni alak na mate ) na adong di sudut ni musojid i.
di tutup halai ma paten-paten dohot sajadah.

sekitar jam tolu mulai ma i tokok tungtung on.inda tanggung simburna,itarik bage dei mik ni musojid i ipadonok tu tungtung on anso martamba kuat sora na.
adopentong...mulaima marsibalosan dohot musojid naibaribai songoni juo musojid nai jului.madung satonga jom anggo tungtung on na torus dope i dakdak.

imantong ributna halak disi,anggo si ali umpe tarsonggot.

sodar ia, baen na sumbayang subuh do alak,iambang ia namanyumbayangkon ia.
golap songoni nida ia,taiba perasaan nia di bagasan musojid i do ia.iligi ia tu kanan sompit,iligi ia tu kiri sompit,akhirna iangkat ia tangan nia tu gincat,bo mangkat antong tutup ni kerandai.

baen songgotna roa nia,sanga aha so dibagasan kerandai ia,mangangguk doma ia lao mangalumpat siani.

bo rupa alak nagiot sumbayang di musojid i pe tarsonggot buse.iambang kalai na adong disi namate mangolu mulak.marlojongi buse sian musojid i.

adong bayo nagiot bahang ,ma mambaca innalloha wamalaikatahuyusolluna alannabi , irambankon ia mik nai ,terbang ia sian i.

bo... baen na rap tarsonggoti antong,akhirna itokok buse tungtung.

heran kalak...nabaru itokok dope waktu subuhi,ma mangkuling buse,marroan kalak tu musojid an.

keuntunganna.....inda tanggung rami ni halak nasumbayang subuh waktui.

akhirna rap mar sipantataan ma songoni dung habis sumbayang subuh.


SELAMAT MEMASUKI BULAN SUCI RAMADHAN 1430 H.SEMOGA KITA MENJADI HAMBA YANG MENDAPAT RAHMAT,MAGFIROH SERTA ITKUMMINANNAR.AMIN.

Marhaban Ya Ramadhan (Satorusna)


Tu Koum-koum sasudena, olope na songon natarlambat, hami mangucapkon "Marhaban Ya Ramadhan 1430 H,

Mangido Mohof Lahir Dot Bathin

Mudah-mudahan ilehen Tuhan tai dihita sasudena Umur, Kekuatan, Songoni Rasoki na Halal untuk bisa hita mar amal-ibadat di bulan na Muliaon, Amin Ya Robbal Alamin.







FAS Nasution & Keluarga

Senin, 10 Agustus 2009

Marhaban Ya Ramadhan (Lanjutan)

MARPANGIR

Danau Aek Godang Panyabungan

Ning Rosulullah SAW (Saro jitana) : "Sugari Iboto Ummatki Sanga Aha Na Adong di Bulan Romadhoni, Pasti Giot ni Ummat ki Sugari Angkon na Romadhon Dei Ari-arion".
Ita tindo jolo carito najolo on :
"Atiha di Mandailing Julu najolo dompak daganak iba markisar taon pitu puluan i" ning Japardamen muse ma mamangkal carito. Pala donok ma bulan Puaso (markisar sapoken nai doma), nabahatan mai karejo ni halak di kampung. Naso unjung mangontang anak yatim mangan pala bulan-bulan naasingna, mangompoti bage mai mangontang mangan anak yatim, iambang kalak najolo i roangku bulan puaso maia na porlu mangan natabo anak yatim i dot di bulan ari rayo. Padohal di ari-ari naasing pe salain ni i, leng namale do baya anak yatim i. Tai ba dongan marsitorang do, onpe nadung nadegesan mon, harana ipadaion pancarian niba saton i di anak yatim olope nasakali mangan maia tai margule tatak (manuk / pandok ni daganak), nga ale roa muyu antong koum-koum?.
.
Mur donok bulan puaso, mur ma ribur muse mai di kampung, naso unjung-unjung manyapu alaman, mangompoti mai isapu santak tu taruma, diar tokok ulu di tiang tongai, pokokna taruma angkon na isapu so ias. Padohal Pala ari-ari biaso, marnambur bage doma pat niba pala get ke tubagas baen pot-potna dot jarangnya isapu. Tai boto hamu anggo sakalion likek doma alaman ni bagas i baen iasna. Songoni juo dibagas, muloi sian tataring santak tu tonga an na licin mai ibaen, isalutapkon muse mai tu pantari katapang so marmiak, itamba muse dope dot lilin. Singgo longang iba dibagas, tarsulandit pala mardalan.
.
Pala di alak si partani antong, na ipaspas juo mai karejo so salose karejo sude, biasona mangordang mai disaba manyuan kacang goreng. Markisar dua poken tongkin nai puaso, marbabo kacang mai disaba torus modom di sopo sabai painte-inte potang ari. Pala mangguris antong na i tonggor mai (ari-arion iguris sobahat aekna), harana pala masuk bulan puaso, ra dei mar tolu ari maradian dei jolo di kampung pasonang-sonangkon torus maribadat.
Anggo donganku si Caman na asik musei mai pature Arsikan*) nia di muara ni Aek Lilian an, so adong siloon pala dung siap taraweh, biaso dapot mai incor, sulum, aporas, dot siduri (siating) imai gule pala mangan andostorang.
.
Markisar opat ari nai so puaso, sada-sada marroan mai halak sian ranto. Pala binege ma tuter ni Sibualbuali i sian nadao sanga kalakson ni ABS i, ilojong mai tu dalanan manyambut na ro sian ranto, dapotan mai non iba roti olope nasangkoping maia. Icubo muse mai parsiajaran na disikola Rindangan ima marbahasa Malayu.
"Aku mangan cabek aku da, ciak-ciak lala aku, dapat aku-aku" ning si Mardin mai mandok babere nia naro sian ranto na sabaya dot ia.
"Mamam indannya!" ning iba muse mai mandok anak si Muldop na haor marmayam di alaman i ikojar kojar umak nai. Ning roangku songon na bebas ilala daganak i baen lapangna parlojong-lojongan di kampung inda songon di Medan antong sompit.
Tolu ari nai so puaso santak tu cogot ma puaso, marrami-rami muse mai halak kehe ziarah kubur, muloi ma sian margotong-royong halak sakampung hinggo sada-sada keluarga manopoti simatobangna sanga ompungna atope koum kahanggi nadung parjolo tu adopan ni Tuhan tai. Mambaca Yasin, mar takhlil mai halak dikuburanan ari-arion, inda dong mantakna, parkuburan i pe sude ias mai isapu.
.
Poken pangabisan di Kotanopan (pandok ni halak najolo doda dongan), manabusi bante mai di lombang, ioban mai tu huta. Manombo antong marpantak di kampungi, ikoyok mai sada lombu sanga orbo so adong gule andostorang tongkin nai. Muloi muse mai muap ombu-ombu na isaok sian bagas nasada tu bagas nasada, merdet mei ijur niba baen malena.
Ro muse mai pangumuman sian musojid mandok gotong-royong, ipaias mai musojid muloi sian bagasan santak tu kakus, ipasang mai gaba-gaba di pintu gerbang di kampungi, torus ikobetkon mai abit namartulisan "Marhaban Ya Ramadhan, Hormatilah Orang-orang Yang Berpuasa".
Cogot ma puaso, sadarion bahat mai na kehe marmangan-mangan. Deba antong mardahan di topi ni Batanggadisan, sadebana antong ioban indahan sian bagas tu jambatan na diginjang aekan. Mangan mai marrami-rami, lao mar tata lao margiri.
.
Get masuk ma Kotu Ashar, marrami rami mai bujing-bujing dot inang-inang, marpangir di Batanggadisan. Gorarna peantong halak najolo, ngana dong dope antong baya sampo masoi, ibaen halak mai sian arambir, topung, pandan musang, bungo-bungo, dohot na lain-lainna. Aupe inda na aru mangarti au ba dongan, harana najolo antong karejo ni adaboru dei. Mar si irpaskon obukna mai, iporo dot salin maridi, mar sianggoan obuk muse mai bujing-bujingi sanga pangir nise na uskusna.
.
Dung pindah kami tu Mandailing Godang taon lapan puluan i, jarang doma tarpaida diau namarpangir nasononan, tai asing muse do cara marpangir dison. Alak lai adaboru marrami-rami mai tu Parjek (Parjegangan) najolo di Aek Godang, marmangan-mangan torus marpangir alak lai adaboru. Anggo amang ni danak dot inang ni daganak marsipangiran, antong nabiaso dei, madung sundatna mai. Tai anggo on ba ngada, bujing-bujing rap poso-poso marpangir, sanga baen namalosok pe ayah ni bujing-bujingi mamangir boru niai antong inda uboto. Sanga nadung ipaido izinkon di poso-posoi pe di amang ni bujing-bujingi so ia mamangir boru nai, inda mangarti iba.
"Alaaa, tai homu pe najolo ioban komu do boru ni Ompung Jalumpat tu Tobat Marambe marpangir, aso nga diaek musojid ipangir komu, songon naso unjung sajo homu maposo" ning si Rumbuk mandok Japardamean.
"Ah, inda uingot bai be, lupa-lupa ingot ma au i" ning Japardammean lao jongjong sian jugukan niai, roangku ila roa nia.
***
*) Di Mandailing Julu adong sada cara manangkup gulaen idokon arsikan. Pala adong tano na hadaratan, tai bisa do imasukkon tusi aek Batanggadisi, i tobot mai, ilata paten dot durame naget bucuk. Isusun batu pandindingna sabariba, igonang mai, baru irompoan diginjang nai dot bulung karangbir, durame, soni dot bulung ni tiolu na ioban sian aranganan. Muara pas dei adop batanggadisan. Pas tonga borngin pala bulan puaso sanga manyogot iarsik mai, itaon lokah ngon muara nai so ulang lari gulaen i.

Senin, 03 Agustus 2009

Marhaban Ya Ramadhan


Marngaok
...
Ari hira-hira pukul pitu (pitu) dope manyogot, Jamanombeng madung juguk tondo martungkol isang di pantil-pantil ni lopo ni alak si Gundur i. Pahae-pahulu mata nia mamandang motor namarlewatan, manombo ngangang bage songon naso manyodar. Sanga namangetong motor na lewat pe Jamanombeng sanga baen naso jungada mangida motor inda binoto. Bele-bele asyik songoni, roma Jabolbol tu lopoi, tarpaida disia juguk tondo Jamanombeng, torus marsapa ma ibana :
"Aso do bongak-bongak ko Jamanombeng?", "non mamolus naso nida ho muse patureon ni dongan"
"Inda na bongak au da ale dongan, Sadarion sabolas Sya'ban ma, inda jabat tolu poken nai puaso muse ma hita, songon na taraso ma ulala angin-angin ni puaso i dabo"
"Bo, tai isajoma painteon ta namangoluon, bulan puaso, bulan na paling mulio ibagasan sataon, bulan na spesial bulan maribadat, tambana bulan na patabo-tabo'on, ubege-bege caritona nagiot mambungkas muse ma on tobat godang, so adong tongkin nai gulaen di poken pala dung masuk bulan puaso.
"Imada, iba pe binoto do dabo satontang tusi, tai biama, on songon namarngaok-ngaok muse ma ulala boltokku, mungkap muse ma maagku, padohal anggo bulan-bulan na lain inda na unjung marngaok".
"Inda get puaso au ningmu nanga, so jelas!!!" ning Jabolbol mandok Jamanombeng songon na tar holas.
"Baen jolo kopi paet dua umak Gundur!!!" ning Jabolbol muse mandok parlopoi.
"Kopi susu ma langa dongan pangido, mur martamba mungkap muse ma naron i maagku on" ning Jamanombeng mandok Jabolbol.
"Madung ra au antong manggarari kopi paetmu, mangido susu doho, tai di bagasan adong do roangku susu, inda manyusu ho nanga borngini".
"Iambang kodo ambeng au 'ntong manyusu, ulang ko se roncam dongan le, madung rap tobang be ma ita, gaor kopi mi so minum kita, inda pake sigaret dongan on, pinomat Gudang Garam sabatang?".
"Aha do so igaor kopi paet?, pusuk dot imbako mu madung habis nanga?"
"Ah, anggo timbako pusuk api-api nadung ayam-ayam dei sian najolo, cuma pala Gudang Garam pot non mur soring soraon" ning Jamanombeng lao pature juguk nia.
"Manombo dabo sangajo madung maila ma ilala, paompu ale madung dua sian anakta nagodang nai, on nagiot ro muse ma parumaen, iba na leng songonon dope jungalna" ning Jamanombeng. Ibalun ia muse timbako nia torus ipatik ia pangidupan, iombuskon tu ginjang torus isirup kopi dua tolunsirup, isandanrkon ia ulu nia lao manatap tu nadao, torus ipalalu ia muse ma marcarito.
Dia Aek Saba dabo najolo marbuka dei lopo olope bulan puaso, lopo ni umak Bustak di topi ni aek an, tai sannari ngana dong ubege be harana adong parjanjian, : "Ise-ise namambuka lopo dibulan puaso, inda itarimo nasunatna".
"Ngoni, taringot di lopo namarbuka nangkin, sonjia muse dei ibaen antong manutupna?, na piga meter muse dei ijalakan palastik panutup ni lopo nibai i? ning Jabolbol lao marngkardak.
"Marjagal do maksudna dabo, inda itutup dot palastik, na bongak maho ale" ning Jamanombeng
"Inda itarimo nasunatna nangkin songonjia muse?" ning Jabolbol songon na penasaran
"Pala mate iba, inda ro halak pas martolong, hum na wajibna sajo maia na ro halak, misalna, paridi iba, manyumbayangkon iba torus dot mangkuburna. Songoni juo pala pabagaskon iba, hum namarikahkonna maia naro halak".
Pala poken di Panyabungan, ibalakang beskop Tapanuli najolo bise dei marbuko iba arian, anggo sannari ngana bisa be. Isada maso jungada mai songoni di Pasar Bawah Kotanopan, ibalakang ni Parbantean i, utungkus sate dot lomang songoni dot cendor, upas-pas sada-sada au disi, bo rupa ro polisi manangkup kami, amang.... naila mada, ibaris mantong hami roamu di tonga pasar i, itonton kalak lao mangankon. Di Panyabungan bulan puaso nalewat jungada juo mei songoni, uida mai. Adong sada anak boru mangan sate di balerong i (mungkin na marhalangan), bo rupa tarpaida juo di Polisi, hona gusar anak borui, naila ma uida roa ni anak boru i.
Ah, au dongan na dao juo ma ulala ujajok tano di ginjang duniaon, muloi sian Medan, Padang, Pakanbaru, Jakarta, torus tu Batam, inda adong daerah songon di ita on ketatna na mar agama, on mai naidokon ni halaki roangku "Madina Yang Madani".
"Pala tu sabaan iba le ke ari-arion, curiga muse mai halak, ibagas ale nga bisa marbuko harana daganak na puaso do sude, aropku sataonon ipaksa doma jolo puaso on, nga ale roa muyu Jabolbol?" ning Jamanombeng lao mangaligi tu samping.
Bo, rupa inda na disi Jabolbol be, nadung ke maia tu bagasan lopoi manonton tipi, na sado-sado Jamanombeng do rupa namarcaritoi, gakku ingoran ia carito ni Jamanombengi. Sapala mangaligi ia tupudi, mangkair kalak nasalopoi paida-ida Jamanombeng.
***

Kamis, 23 Juli 2009

Si Sakban Lahirna di bulan Sya'ban

Masojid Musthofawiyah Purbabaru


Gorarna pe Mandailing (MADINA), inganan ni Pasantren na marbaris muloi sian Siabu santak tu Muara Sipongi. Halakna pe 90% na marugamo Islam, tontu saotik bahatna muloi sian gorar torus tu bahasa nadung bahat do iangkat sian Arab khususnya na mar bau Islam. Jadi nangkon jabat heran, anggo manjalaki halak kita tardokon do namomoan anggo di ranto. Umumna gorarna marbahasa Arab itamba marga di balakang nai.
Jadi umbaen ni i, muloi sian gorar-gorar ni Nabi santak tu gorar ni bulan santak muse gorar ni ari na sian Arab madung dodasdo ipake halak Mandailing jadi gorar ni parkaisonna (pinomparna).
  • Si Sakban, bararti na lahir di bulan Sya'ban mai, songon bulan na sannarionan. Torus tu si Romodhon (mudah-mudahan sampe ita sude tu bulan i da), torus muse tu si Syawal. Manombo ibaen kalak Syawaluddin (makasudna Agama na di bulan Syawal mai). Tai boto hamu dongan, manombo ibaen kalak juo parsianyangan, i simbilkon dongan jadi Sawaluting. Ah dongan, roangku da baen naso iboto nia dei artina. Dzul Qo'dah pala lahir di bulan Pangapit, Dzulhijah pala dibulan Oji, manombo ibaen kalak bage si Arofah pala pas ari nai halak wukuf di Padang Arofah. Muharram, madung jelas antong i pala lahir di pangkal ni taon. Pala lahirna dibulan Syafar dibaen kalak juo mai gorarna si Syafar, inda Syafaruting ba. Rabiul Awal dot Rabi'ul Akhir, biasona ibaen kalak gorara si Maulud, harana baen na bulan Maulud i. Jumadil Awal dot Jumadil Akhir pe dodas juo dei ipake dongan, apalagi antong pala lahir di bulan Rajab, nadung pasti mai ibaen kalak gorarna si Rajab.
  • Gorar-gorar ni ari pe soni juo, sian Arab dei asalna : Akad, Sinayan, Salasa, Roba'a, Kamis' Jumahat, Sabtu. Pala Ari Akad poken di Malintang, Ari Sinayan Poken di Maga, Ari Salasa Poken di Kayu Laut, Ari Roba'a poken di Laru, Ari Kamis poken Panyabungan dot Muara Sipongi, Ari Jumahat Poken dijia? Ari Sabtu di Kotanopan.
  • Muda goar ni Nabi antong, ulang be madung pasti mai ipake sude muloi sian Ompungta Nabi Adam AS santak tu junjunganta Nabi Muhammad SAW, na i pake ni dongan mai sude mambaen gorar ni pinomparna.
  • Olo'ntong tehe, deges madai, harana antong Gorar on doah do dai. Muda ibaen ia gorar ni anak nia si Yusuf, doahna antong so ganteng mai songon nabi Yusuf. Anggo baen na kotak mukona antong madung surat-suratan dei sian najolo, na ponting mandoah. Songoni juo pala ibaen gorarni pomparanna si Mukmin, anggo baen na karejona mangkaremuti, mungkin baen na so makbul dope doah nai. Pot cogot kaduan ibalikkon Tuhan tai tu roa nia tu dalan na denggan ise na sanggup manghalangina? Nga ale roa muyu koum koum?.

*****

Selasa, 21 Juli 2009

Isra' Mi'raj (Na i dokon Hamba Allah)

Maha suci Allah, yang telah memperjalankan hamba-Nya pada suatu malam dari Al Masjidil Haram ke Al Masjidil Aqsha yang telah Kami berkahi sekelilingnya agar Kami perlihatkan kepadanya sebagian dari tanda-tanda (kebesaran) Kami. Sesungguhnya Dia adalah Maha mendengar lagi Maha mengetahui. (Surah Bani Isroil ayat 1).

Jadi, na i maksud hamba Allah na didokon di surah Bani Isroil na di ginjang ima junjunganta nabi Muhammad SAW, na ipardalankon dohot jasad songoni ruh ni ibana muloi sian Mokah santak tu Palestina, santak muse manaek tu langit.


Tai hita on sasudena pe didokon juo dei Hamba Allah asal cukup syaratna, songon pandokon ni Ulama adong boto hamu sambilan (9) syaratna, :


  1. Menundukkan Kepala. Muda mardalan diginjang ni duniaon, suang songon halak na mijur sian tangga na lampas, pala dung mijur suang muse tano na idegon on tano namar gelombang. Jadi angkon na adop toru do so ulang susat, soulang muse tarsoltu pat niba. Totop unduk adop toru, inda logang tujae tujulu, inda muse jongang suang songon na hona sibongang. Sonon ma pardalan na i contohkon ni Nabinta Muhammad SAW tu hita.

  2. Bersikap Lemah Lembut. Ulang sai naget purpar obar niba, ulang sai na giot goyak sajo roa di halak, ipabahat sobar di ginjang tano ni Tuhanon. Disada maso, ro sada halak masu tu Masojin ni nabinta (Masjid Nabawi) di Madinah, bo rupa marsitijur bayoi tu tiang ni masojid i, goyak roa ni sahabat, tai ro Rasulullah halak na muliaon, ipaias ia dot tungkot nia, iapuskon ia muse miyak uskus tu tiang i, hinggo sampe sadarion adong isi sada tiang na salalu iapuskon halak miyak uskus.

  3. Sholat Tahajjud. Anggo on sangajo tarpayah dalanonkon bagi halak naso ra, apalagi angon nangot tonga borngin, borat mada mata niba. Ibaen le beker, ipamate dei mulak pala dung mangkuling, tai on ba targan so biaso do'on, anggo jabat do dung somal Insya Allah na tarsonggot dei dohot sendirina. On ma dabo sada amalan na godangna disamping ni sholat Maktubah. Muda hita ligi Rasulullah SAW, pala ngot ibana tonga borngin, ipir-pirkon ia mai aek tu muko ni 'Aisah so ngot modom, so rap sumbayang. On pe dongan patut doda ita tiru on bagi hita alak lai. Tai bagi hamu adaboru dongan anggo naso iboto hamu dope sanga songondia parroha ni amang ni daganak ni ulang dongan baen soni, non muruk ia tu hamu. Jadi sondia doma carana muda iba nadung markeluarga? Mungkin songon pandokon ni gurungki ma soni, ibaen parjanjian lao modom, sanga ise naso ra ngot, i pir-pirkon aek tu muko nai.
  4. Selalu mengingat akan mati
  5. Sederhana Membelanjakan Harta
  6. Menjauhkan diri dari yang menyekutukan Allah
  7. Menjauhkan diri dari Perkataan Yang Bohong
  8. Mau Menerima Pengajaran dari siapapun
  9. Selalu Berdo'a kepada Allah SWT

Muda dung cukup na sambilan i, bisa juo mai hita on sasudena di dokon Hamba Allah, tai pala urang dope Makhluk Allah dope gorarna i.

Senin, 13 Juli 2009

Manindo Tu Jolo

Malapat lapat baya ria-ria
Naompas tu batang koje
Ulang lalat dongan manjalaki dunia
Pikirkon do sibuk ingkon namate

Layang layang terbang melayang
Ditoru nai alak namanyabi
Muda masuk dongan waktu sumbayang
Tinggalkon majolo karejo mi

Panyabungan tu Kotanopan
Antara nai Purba Lamo
Duniaon porlu iparsitiopan
Akhiratna antong Ulang sanga Mago

Bulu Parapat Baen Tulila
Bulu Tolang di bagasan Kadangan
Muda lalat kita baya manjalaki dunia
Pasti manyosal di adopan ni Tuhan

Muda maragat di tonga harangan
Ulang lupa maroban Taguk
Muda lalat kita baya manjalaki sinadongan
Inda dong ubana ita nasongon namartanduk

Manangkok baya pasar di laru
Manuat dalan tu Tambangan
Inda dong sudena nangkan nalalu
Anggo lalat marangan-angan

Unte Manis Baya Di Kayu Laut
Obanon Tu Batunadua
Pala Ro Baya Si Malaikal Maut
Inda tardokon naget maradaboru dua

Manangkok tu Roburan
Tarpaida Sorik Marapi
Dung Lalu Dope Saulakon Tu Kuburan
So baru Taraso Milas Ni Api

*****

Kamis, 02 Juli 2009

Na Muapan Do Ulala

"Pala sompat ko non kei jolo tu sabantan da, simprot jolo emei, ro au non parpudi, palalu tabusi ubat na non di lopo ni alak si Porngasan!", ning ompung Jamanduda mandok si Bundong di lopo na di topi dalanan disada maso manyogot-nyogot.
"Jiarma ompung, mangan jolo satongkin tu bagas, so marangkat au!" alus si Bundong lao manggarari kopi nia salao kaluar sian lopoi.
Dung salose mangan, ibuat si Bundong simprot, ibuat ia muse epeng, torus marangkat tu lopo ni alak si Porngas manabusi ubat ni eme, soni sigaret sabungkus.
Di hutai dabo sangajo si Bundong sajo mai na dodasna isuru-suru halak pala adong karejo natarborat, imaia i pangomoan nia, muloi sian manajak, manaru eme, manyangkul, manyimprot dot na asing-asing na. Si Bundong on halakna na togos, songoni na ringgas, ima so jopna roa ni halak manyuru ibana.
Taringot di Ompung Jamanduda, ibana on dung lobi ma opat taon nadung bariba tangan do, tai sondia hangoluan di namar kampung, angkon na leng markais juo do baya so bisa manuduk. Jadi biarpe nadung tobang ompungon, leng na marsaba juo dope soni tu na mangguris. Tarlobi-lobi muse saba dot gurisonna nadaon sian hutai.
Jadi imada, marangkat juo si Bundong maroban pompa soni ubat ni eme, marpalan-palan manangkok, manuat, mangarereng tu saba ni Ompung Jamanduda an. Mulbas kodok si Bundong satangandalan dope pardalanan, natangkok pe simulak anjing, rupana tangkokan dope dalan tu saba ni ompungi, tai bia bahenon, madung di olo'on nangkin, tarpaksa juo marangkat.
Markisar dua jom, lalu ma si Bundong tu saba ni Ompung Jamanduda, maradian 'ntong si Bundong di sopoi marongok satongkin baen lojana didalan. Siap mangidup sabatang, muloi ma manyimprot eme si Bundong di sabai. Habis satonga teng (tangki), inda tahan be ilala si bundong lojana, kasidunganna dapot ia akal. Iboja-boja ia sabai so pas songon nabaru karejo manyimprot, siap dung i, isimprot si Bundong dinding ni sopoi ni ompung Jamanduda i, baru i puntoling ia modom painte-inte ro umpungi sian huta. Mungkor dot merdet doma ijur bari nia di las ni ari i baen sinok ni namodom, sampe inda sodar ia madung kotu ari.
Inda sadia onok tong roma ompung Jamanduda tusabaan, tarida disia madung modom si Bundong di pantil-pantil ni sopoi, torus ingoti ia:
"Madung siap do nanga simproton i mang?"
"Madung ompung"
"Bo, na isar doho manyimprot tie?"
"Uompot nangkin ompung, dompak so las ari i"
"Ooo, imada, naisar ulala, ubatna pe nadegesan roangku, namuapan do ulala torus tu sopo on".
Aso'ntong nga muap, angke isimprot si Bundong sopo ni ompungi, hum naget paoto-oto'on halak sajo, apalagi sonon, ompung-ompung, ulang dongan ita tiru on.

Rabu, 10 Juni 2009

Mandehe

Oleh : Saripuddin Siagian
email : saripuddin.siagian@gmail.com

binoto hamu do kawan mandehe? harana inda uboto sanga aha bahasa indonesiana.tai mendekati tu kata-kata MERABA.mencari ikan di sungai dengan mempergunakan tangan.

pala libur najolo sian purba,baik ia partongaan taon sanga pe marayak puaso,anggo mandehe on jarang do di lewatkon.harana inda tanggung asyik na.songon pandok ni tobang-tobang SANTAMPUL DUA LANCIM.

dapot gulaen,maias buse kotoran nimata.

aso songoni?. harana dabo di hamian nangge dong kamar mandi,jadi anggo giot manyapsap sangape giot maridi angkon na tubatang aek an do.

pala inda silop au sekitar kalas lima ( sederajat kelas 2 smu ) di purba,merayap ( libur) ma hami sikola dua minggu dung salose ujian partongaan taon.

jadi songon dia namandung tradisi di purba,pala libur sikola,mulak kampung ma sude,baik ia POKIR na ataupe PATAYATNA.

jadi pala mulak ma hami sian purba,ami doma penguasa di hutai,harana poso-poso nadisian manopi sude,harana mabiar kalai, di pardongan dor kalah saing,di alo inda taralo harana adong cilekna,manggombal pe kala,harana adong ningkalai pelet na pala nasian purbai.

jadi selama dua minggu, par purba doma penguasa di hutai.

tar tolu ari dung di huta,di pio dongan-dongan ma mar mangan-mangan tu saba an.

" bo..ita do,..ahama gulena?" ning si mujur ma.

" gule dontong arsakmu,ita jala tu aekan" ning si bachan buse mangalusi.

rap ipakumpul ma sanga aha na porlu,mulai sian pariuk,kuali,dahanon dan lain-lain.

sekitar jam sappulu manyogot turunma hami tu aekan adong onom kalak.

sambil donganon manjala adong buse ma dua halak na mandehe,harana anggo na ditoru ni galogai sanga di toru ni apari( hayu na marumbak tu aeki ) inda tarjala.jadi tarpaksa idehe anso kaluar gulaen nai.

lagi asik na na manjalaon, marbisik ma dabo si bachan.

" na pas ma dongan na indunan songon Hemamalini "obuk na ginjang,bontar buse" ningia lao pa monyong papangan nia adop nai dokon nia i.

"anggo ho da..unjung langa nida ho hemamalini sian pudi dompak songoni" ning si mujur busema lao mangaligi.

rupana adong anak boru najuguk di batang aek i.

"sannari dabo,inda baen na unjung tarida,tai sakirona ipatidaon ia ningroangku inda aru dao bedana" ning si bachan buse mambela diri.

" anggo iba songonidei,idia-dia pe anggo adaboru tarsarupo dei,bla bla bla" ning si mujur ma songon na ceramah.

rap mangkardak doma ami pabege-begena.

" marsipan kamu dongan...inda dong dapot namandehen on bo " ning si bopek ma songon na holas.

" dia mantong adong dapot ko i,matamupe adop adun do" ning si rohmat busema sambil manjala.

" pala dabo... tar itapadonok tusi saotik,harana sada-sada ia do di si" ningku buse mantong,songon na penasaran sanga ise dei.

sambil torus manjala dohot mandehe,sambilma hami padonok tu tapian on.

" maison na godangan..." ning si bopek madabo marsurak.

" BITISKU DEI...." ning si bachan tarsonggot.

" angkentong..... tangan tu dia mata tu dia..." ning si mujur buse ma uyom-uyom.

dung donok ma tu tapian on , anggo si bachan na bolnang sajo ma mata nia,harana anggo manurut pandapot nia inda dong ubana songon bintang film idola niai hemamalini.

" aso do langa so sain ribut kamu daganak",ning anak boru i ma lao manaili tu belakang.

" ALLALE BAYAAA...OMPUNG NISI LEMAN DO RUPA" rap ninna be lao erer mandao sian i.

" angkentong udokon do..." ning si mujur ma lao senyum-senyum pura-pura lao paias jala.

" manungkiri homu daganak tie " ning ompung si leman ma dung nida ia hami giot kehe mandao.

" painte so udokon tu inanta muyu da " ningia buse songon na mangancam.

"inda ba ompung " biasona di lambung batui nagodangi bo nabahatan ikan siruan" ning si bopek ma lao maripas-ipas kehe.

" imada ulang sala niat pala mangkarejoon sanga aha" ning si mujur buse ma mulakkon dung dao sian i.

" imada ...pas do rupa songon nai dok ni rosul tai ", innamal a'malu binniat.ningku busema patopek obari.

akhirna rap marsipan ma songoni , sampe lalu tusabaan.

" IAMBANG LE BAYA HEMAMALINI,AMPENGAN OMPUNG SI LEMAN"

rap ninna be ma lao mangaum indahan sambil martata.

sekian.

Selasa, 09 Juni 2009

MANANGKO LANCAT

Oleh : Saripuddin Siagian
e-mail : saripuddin.siagian@gmail.com

Disekitar taon 80 an marningot ma iba pala musim buah-buahan inda tanggung simburna,hampir sarupo dohot na musim manyabi isaba.

harana pada waktui adong bagedo idokon tobang-tobangi gorarna taon godang.pala topek ma waktu i , simburan doma halak di kobun daripada di huta.

Sannari inda unjung be ubege,apakah harana iba nadao sian huta,sanga buah-buahani inda ra be mardanon,ataupe mago buahi harana halak inda marsyukur tu tuhan.wallohu a'lam.
najelas madung nalolotan inda unjung be ubege adong taon godang di hitaan.

anggo inda sala au,najolo pala topekma taon godang,hampir sude tanam-tanaman marbuah,mulai sian tarutung,rambutan lancat,manggis,manombo marsak doba iba sanga dia nagiot panganon.

halak pe simburma marjago di kobun,adong na marjago tarutung,mambaen lampu ni lancat,mambaen otor ni rambutan,dohot manjagoi alak namarjago.

ningroangku anggo masalah carito marsyukur tu tuhan,ustadz tai ma pa topekna,au judul na diginjangima songoni bagianku.

pas najolo taon godang di hamian,mardanon mantong lancat,tarutung ,manggis dohot rambutan.jadi baen waktui iba apaoranna,nahum taboando mangan buah naitangko daripada naipangido,imada ningroangku sibolis nai.

disada maso atiha marjuguk-juguk di jambatan,inda binoto sanga ide nise parjolo,tiba-tiba masalose parpokatan nagiot manangko buah saborngini.

"pala tu tarutungan kita kehe,adongdo disi alak namarjago,lagi pula tarutung nape si dingkil dei" ning si BOPEK ma mamulai rencana.

"pala tuparrambutanan,adong disi anjing,lagi pula rambutanna nadao-daoan tu ujung,naron manabu ita,bonggal sahuta".ning si PAETbusema manamba usul.

"inda songoni be, tulancat nai baribai ma ita kehe, taiba angkon na hati-hati do,harana di belakang bagas ni amang borui dei,dungi nai duriandei batang naii,dungi tarbahat porkisna,harana baen namanisi lancat nai,ningku busema".

akhirna sekitar jam sambilan borngin putus ma parpokatan nagiot manangko lancat tubaribai.

palan-palan mantong kami lao manopotkon batang nai.

"nabahatando kawan durina ning sibopek ma lao manjama duri ni salak nai pakuon di batang nai".

"ja tanda do naroni,anggo inda duri nai marapu,tangan niba,ning si paet musema pa beteng -betengkon".

jadi baen au waktu i nahummenek dohot si bopek,ijulang si paet ma ami lao manjata dangka ni lancaton.

dapot si bopek mantong parjolo dangkanai,baru ro buse au di pudi nai,anggo si paet, tinggal ma ia di toru mangaligi-ligi halak.

"mabahat dapotko..." ningsi bopek ma tuau

"saotikan dope,inda aru uida dabo sanga dia nahum lamun,nagolapan".ningku antong.

"ah..ondei tusibo,ningsi bopekma lao mambuat lampu nilancati.itarik ia sumbu nai,bo torang antong".

ampe baen sibukna nangkin namanarik sumbu ni lampui , ma tardege ia sarang ni ararongga.inda bedabe...sarsar porkis,tup tap tu pati.pupu manampari.

ligi jolo ucok sanga ise do nadi belakangi "ning amang borui ma uge".

"turun kamu....! roma ompungi ning si paet ma dabo.

"ise dei...??? madung ning ipari buse sian bagas".

harani biarna tardapot.maradu ipas ma hami turun dohot si bopek,dung lalu tu toru rap marlojongma tu jambatanan.osa-osa be doma.selamat..rap ninna mantong.

ancogot nai, ro ma ipari tu bagas.

"o lae, ro hamu jolo tuson adong dokononku ning ipari mantong".

"bo aha do na masa,tumben kamu ro tuson manyogot ni ari on,ningku antong".

"imada,borngini dabo adong manaek lancatta nadi belakang bagasi".
"a ah nabarani alak nai i , dungi inda dapot ko alak nai,gari ikatapelko dei".ningku mantong,sebagai bentuk prihatin.

"imada lae...lalu au tusi mamarlojong kalak nai,jadi inda uida jabat".

"cuma....ning iparima asok.

"ahadei ...ningku busema pura-pura serius.

dapot au solop nai ditoru nilancati,dung upareso pas kuida songon solop muyui ning ipari ma lao pakaluar solop sian tas niai.

INANG GOINANG,INDA TANGGUNG ILANA.

Rabu, 03 Juni 2009

MARANGKA MARANGGI

Atia juguk sada-sada au di karosi nai jolo bagas tai ale dongan-dongan pangaranto, ima di ari ahad na solpu antargan so kotu magorib, inda binoto arani sanga aha, taringot au atia dompak menek di hita an. Maso i umurku lima taon dope, inda pe sikola, hum na marmayam sajo maia tohap niba manyogot na potang. Somal dei dohot dongan-dongan sapangkek niba rap mandehe di batang aek an, mambuat apundung atope manggis tu arang-karangan nai dolok, mardopang-dopang pake sinapang bulu pelorna mutik ni jambu, marbandol di toru-toru ni batang ni kojean, palanga marsimonjap di potang ni ari. Arani tagina na marmayam i rap dohot dongan-dongan, dodas dei lupa iba sumbayang kotu luhur dohot kotu asar. Umak niba pe pupu dei manjalak-jalaki iba tu jae-julu, oni dung pasuo matubek-bek mei arani sasadari iba na maor i. Ambaen milas ni roa ni umak niba, bolnang mei mata nia tu iba, oni i sibitkon ia muse mei iba, palanga i puloskon ia pusot niba, get menetek doma ilu niba manaonkon hancitna. Ulang ba nangkan binoto ayah niba muse na marmayam sajo iba sasadari, doseng muse mei lidi tu urut niba, alale … murmur markoti. Songonipeba, incogot na lupa mei iba i, na maor muse mei mulak karejo niba sasadari. Olodantong, petomantong si Lian alak Mandailing.

Muda ari Sabtu najopan roangku i, arana manyogot dope ari, romei ompungku marlereng sian huta asal nami mangalap au tu bagas nami sannari di Pasendeng. Dung maridi, juguk ma au i di tangga bagas nami i painte-inte ompungku. Bope nian maso i indape bahat kalak na marlereng di amian, taiba anggo sora ni kiring-kiring ni lereng ni ompungku muda ipalu ia marbeso do terbege dohot alak na lain. Dao dope sian bagas nami i, muda dung ubege sora ni kiring-kiring ni lereng ni ompungki, bulus jongjong ma au i: “Maro Ompung”, ninna mei dibagasan roangku. Manombo, ambaen ancitna ulala nai sibitkon ni umak i sajo atope arani i gusari ayah au muda adong salangku, bulus mangadu mei au tu ompungku. Indabeda, anggo ompungku pe na mangamuk mei, i tojankon ia bageng mei losung, oni irambankon ia muse mei indalu nai tu taruma bagas nami i. Sammpe sannari leng na uingot dope boto nai pardok ompungki muda dompak mangamuk: “Ulang se nai parkanciti amu anggingki !!!” Anggo ayah dohot umakku pe na monjap mei alai nadua i bilik ambaen biarna, indabe na barani alai kaluar bagas pasuo dohot ompungku. “Sada-sada !!!”, ima na ro obar dibagasan roangku, oni mikim muse aun’tong.

Dung tarpalan ilala ompungku, i ompa ia ma au i, dungi i pajuguk ia ma au i di boncengan ni lereng nia i. Dung i dorong lereng nia i dua-tolu langka, bulus i panaek ia ma lereng i salaos mangguncang na. Ami pe kehe ma marlereng marpalan-palan tu poken Hutanopan sian topi-topi ni dalan godang i. Lalu tu poken, songon na biaso, i pasahat ompungku mei lereng nia i di amangboru Jamarombun, na marjagal timbako dohot pusuk nai lambung parbantean na i lombang. Salose pasahat lereng, i togu-togu ompungku mei au lao tu dolok torus tu parjagalan ni Umak Umbik nai topi balerong i. Tolap tu si, i paido ompungku mantong pocal dua tapak, lomang opat korot, oni cendor dua mangkuk. Indape nai aumkon boto pocal dohot lomang i tu papangan niba, mudung ro mei ijur niba di bagasan baba niba, mariari tarsiak muse nida pocal i. Indabeda, dung abis tarpangan pocal dohot lomang i, oni minum cendor muse dungi, ompungku pe ngada tarantai ia be, na bulus torap ma ia ambaen butongna. Anggo au leng marpupu merdet monmonku arani siakna boto pocal ni Umak Umbik i. Dung salose namangankon i, i oban ompungku ma au maor di poken i, satongkin-satongkin maradian atia pasuo ompungku dohot koum-sisolkot nia, rap mangeceti oni sasakali rap mekkel, ra musengtong mangkair sasaulak.


Anggo ompungku da, asal do pasuo dohot sitandaan nia, inda na lupa ia patandaonsa bahaso au paompu nia: “Olo, on ma paompu na godang na, gorar na si Lomo !!”, ninna sajo mei mandok koum-sisolkot nia i patidaon godang ni roana.
Muda tu poken au dohot ompungku, adong sajo dei nai ida ni mata nia ambaen di au. Indape na malap-lap sipatu niba, na get i tabusi ia muse mei sipatu niba na baru. Imada so goyakna roa ni ayahku paida-ida ompungku: “Ulang na sai paenjeng ayah si Lian, sanga inda jadi alak ia saulak on !!!” Ning ayahku mei mandok ompungku. Ro ning ompungku: “Gorarna pe anggingku, roa-roangku songoni !!!” Ning ompungku muse mei. Muda tu umakku dodas dei ompungku mandok: “Ulang sei sibitkon paompungki, maen !!!”. “Olo amangboru !!!” Ning umakku songoni pamalum roa ni ompungku. “Olo ... olo ... olo ... ningmu maen, tai leng nai pisatkon ko juo do u ida, ligima pusot ni si Lomo leng na rata dope u ida !!!”. Ning ompungku muse. Sip tong umakku songoni, ipalalu ia karejo nia. “Goso jo isi bayo na muap tano !!!”, aropku tarsongon i ma na dong dibagasan roa ni umakku.

Allohu akbar ... Allohu akbar ... tarbege bahang sian masojid. Bo, magorib ma rupa. Dungi jonjong au sian jugukanki, torus lao marpalan-palan tu bulakang get manjawek. Dung salose manjawek leng na adong do boto na solot di bagasan roangku: ”Aso mei so songoni luai ke !!! Ayah ni ayahku udok ompung, sabalikna ompungku mandok au anggi, na marangka maranggi do au dohot ompungku luai ?!!”

Gandoang, 1 Juni 2009
by edi nasution
Bulunggadung Mandailing, O Tano Hasorangan, Tano Hatubuan, Inganan Parmayaman, Lubuk Parkatimbungan, Sian Ranjo Batu Santak Tu Sihepeng, Tano Nagambur Nanapu, Ingkon Mulak do au pala marhepeng..... alaleee bayaaa...