Silalat di Angkola,
Bulung Gadung di Mandailing
Ulang marmayam amang di na sikola
Anggo gara-gara ni bujing-bujing



Senin, 31 Oktober 2011

Boa-boa

Kiriman sian Kahanggi di Bandung




Ari Sabtu i tanggal 22 Oktober 2011, bertempat di Rumah Makan Ponyo, Jl. Malabar no. 60 Bandung, madung di adokkon pengajian rutin bulanan Perkumpulan Tolong Manolong Tapian Nauli Bandung dan sekitarnya, dihadiri sakitar 60 halak ama- ama, ina -ina dohot angka naposo-poso.


Kabotulan penceramahna pe sian anggota hian do. na somal antong manangion do Bapak on, tapi topet di ari Sabtu on Bapak on ma jadi penceramah, ima Bapak Drs H. Panusunan Pulungan, MH. Hakim tinggi di Pengadilan Tinggi Agama Jawa Barat. Bapak on pe baru dope sa taon ibana pindah tu Bandung on sian Pengadilan Tinggi Agama di Medan. Terkesan do nia diraso halahi tinggal di Bandung on.Judul di kaji nami sadari i ima Upaya menjadi Muslim yang cerdas dan bermakna.


Tapi bope songon i anggo pandapot ni Bapak on tar songon na patigor-tigor fatihah do kaji on. Tapi bope songon i porlu do on, harana na bahatan do di hita on, inda sadar hape bahat na salah na hita baen i sanga na hita amalkon i. Misalna jungada Bapak on pasuo dohot bayo na jadi imam sumbayang. Adong rupa di bege Bapak on bacaan ni imam i na sala. Jadi antong didokkon ibana ma tu imam on dung sidung sumbayang, "Aropku na salah do hubege bacaan di Bapak i, pacocokkon ma jolo tu Al-Quran i, Ning Pak Pulungan on. Jadi antong di pacocokkon halahi ma, rupana botul mada na salah do bacaan ni imam i.


Di dokkon ia ma bahasa leng na songon i ma ia mambasa ayat i padahal ma 13 taon ia jadi imam.Jadi imada, ning Pak Pulungan, porlu hita ligi mulakkon hita pareso sanga na dung botul do na hita amalkon i. Molo na dung pade antong syukur, tapi molo inda dope, hita pature ma, mumpung dompak mangolu hita.Selain sian i, dikaji Pak Pulungan ma antong rukun islam na 5 dohon rukum iman na 6 i. Harana na 5 on do dasar ni Islam i.


Goarna ma rukun. angkon na lengkap do. Tarsongon bagas sanga pe bangunan, anggo inda lengkap inda deges.jadi molo diibaratkon, syahadat i ima pondasina, angkon na mantap do pondasina anso togos bangunan i. Dungi sumbayang ima tiangna. Ibarat bagas anggo inda adong tiangna, inda kuat i bagas i. sumbayang on wajib tu sude na mangolu. molo inda bisa jongjong bisa juguk, anggo inda bisa, berbaring, sanga pe pake isyarat. Jadi inda adong kamus nai maninggalkon sumbayang.

Puaso ima tarupna. di hita on bahat do halak sanga na di sangajo sanga na botul, satiap ro bulan puaso, mulai ma maag nia kambuh. ima alasan nia anso inda puaso. adong musa hum na mancit ulu sajo do, inda puaso be. padahal anggo di kaji Quran i, puaso i angkon na totop do dikarejohon i di bulan na lain. Jadi ulang dianggap, "Ah, inda bisa au puaso mancit butuha kku, niba" molo marpanyakit iba di bulan puaso, dikarejohon di bulan na lain. Dungi zakat, minimal zakat fitrah, ima jandela dohot pintuna.Molo haji tu Baitullah bagi na mampu, ima pagar na.Jadi on sude angkon na dikarejohon do anso sampurna islam niba.Dungi salaho tu Rukun Iman, sebagai halak na maragama Islam, angkon na beriman do tu na onom i. ima, percaya kepada Allah SWT, tu malaikat-malaikat, tu rasul-rasul, tu kitab-kitab. tu hari qiamat dohot tu qadar baik dohot buruk.

Jadi ima sipaingot ni Pak Pulungan anso torus dipareso sanga na dung botul do na di karejohon i. Bope kaji on hanya Rukun Islam dohot Rukun Iman, ulang di sapele hon. Harana on do pangkal na. Apalagi hita na dung tobang-tobang. inda leleng be namangolu on. mar siligian ma, obuk ma bontar-bontar, ipon pe mamartalgangan, kulit pe markariput, ning Pak Pulungan mikim.Dung sidung antong ceramah, tanya jawab dohot mambaca doa, dilanjutkon dohot santap arian. Bahat do hubege na mandok "topet" tu ceramah ni Pak Pulungan on.Jadi pangajian on, sanoli sabulan do on, tempat na pe tetap do di Rumah Makan i. madung langganan do on sian tahun 2006 ninna.




Wassalamu alaikum wr wb.,






Mhd. Darwis Nasution

Kamis, 08 September 2011

Marsimohopan

Assalamu Alaikum WW,




Maradopkon koum sisolkot, boti tu barisan ni mora, kahanggi dot anak boru.....

Hami sian Admin ni "Bulunggadung Mandailing", olo pe songon na tarlambat mangucapkon :





"Selamat Hari Raya Idul Fitri 1 Syawal 1432 H"




Minal Aidin Wal fa Idzin, Mohon maaf Lahir dan Bathin






Tu Sude koum na ro marsilaturrahmi tu Blog on, hami mangido mohof juo harana madung tola dokonon lobi sataon inda na adong kami mangisi blog on. On sude harana sompit ni karejo mada dongan di saba, jadi mohon do hami rap maklum kita, namun jaru songoni molo adong dongan boti koum-koum na adong caritona, tolong kirim tu emal nami anso hita pamasuk tu blog on, hami tulis ise pengirim dan pengarangna.



Tarsaima jolo hata na tarpaida di hami, hurang lobina mangido izin





























Fas Nasution

Kamis, 18 Agustus 2011

Jambatan Di Muara Mais

















Jambatan baya di Muara Mais
Marsambung dua di tonga-tonga
Pikirkon do Anggi marabis-abis
Ulang Baen Baya Mardua Satonga

Jambatan Baya Di Muara Mais
Ipangkal nai lopo Paradianan
Maraburan Ilu hara ni Tangis
Pasari-sari Badan Naganjil Bagian

Jambatan Baya Di Muara Mais
Mardinding Bosi Kiri Kanan
Ate-ate Marosros Mangkagisgis
Harani hancit na marsikhianatan

Jambatan Baya di Muara Mais
Ilambung nai Panimbangan ni Gota
Araniho ho ma au baya ari-ari markais
Taru so unjung ko baya mambaen sonang ni roa

Jambatan Baya di Muara Mais
Antara ni Panyabungan tu Kotanopan
Harani ate-atengku madung mangkagisgis
U tuntut doho saulakon di hadopan ni Tuhan.........

Selasa, 19 Juli 2011

Abdul Goni (Marhaban Ya Ramadhan)

Lobima dua poken inda jungada ro udan, sahinggo muloi ma manapu bulung ni apea, hiang muse aek nai. Marsak roa ni pangguris, marsak muse roa ni par saba, harana eme na baru isuan dope dor hiang kiangan inda dong aekna. Juguk tondo ompung Jagulo disopo saba niai atiha maradian pukul sabolas arian raya namandonting i. Utatap sian nadao, tarida ma diau ompungi mambalun pusuk timbako gayor, isertek ia api-api, iarsik ia timbakoi lao manatap tu nadao.

Ro au palan-palan manopotkonsa :

"Assalamu 'alaikum ompung..."
"Alaikum salam, bo ho dei Japardamean, ngon dia doho nangkin?"
"Ngadong ba ompung, mancalong nasi-nasi sian sabai bo, por roangku ibolgang" ningku mangalus.
"Bo, aso nga dohot anggi i?" ning ompungi muse mulak marsapa
"Tai le sibuk ia pature daganak nasikola, lagi por roangku soni marlao-lao, madung na onokan au inda jungada mangaligi sabai" ningku muse.
"Bo, soni do langa caritona, aupe on mabo, eme le pot-potan, aek inda dong, mangkagisgis doma ulala tangani namancabuti duhuti, lagi ari ama na milas, taraso ma dabo ulala angin ni puasoi" ning ompungi mandok au.

Sip au antong inda ualusi be, upajuguk disopo niai, iarsik ia muse pusuk i marulak-ulak, tarpaida ma diau songon na ekel ompungi, bulus marsapa au tusia.

"Aso ekel ompung sasada ompung i?" ningku
"Ngadong ba, taringot au najolo di dongan" ning ompungi mandok au
"Taringot songon dia, ise dei dongan ni ompungi?" ningku mulakan marsapa
Ah, dongan na jolo doba i, ning Rosulullah dabo gorar i jadi doah dei, jadi adong donganku sasikola najolo adaboru gorarna si Sholatmaia. Mungkin doah ni simatobang nai so ringgas botu niaon mangkarejohon sumbayang. Atiha di kampung ni lai i, mungkin biaso do ibege dongan, jadi inda jabat na adong na hum di gorar niaon. Tai dung masuk sikola SMP di Kotanopan, pas ipio guru i gorarnia, bo adong muse dongan na ulah, isimbilkon ia muse goraron.
"Sholatmaia" ning gurui
"Sumbayang ma ia" ning dongan kon sian pudi, rap martata hami na sasikolai. Asidunganna boto inda sadia onok mohot muse goraron disikolai, asal do tarida ia dihalak, totop mai ipio halak ..."Sumbayang ma ia".... lao margiri. Walhasil baen ilana ilala danakon mantak boto ia na sikolai.
"Najahat mantong ompungi i, manggorar-gorar kalak"
'Inda ba le au i anggi, dongan-dongani dei" ning ompung i songon na mambela diri.

Rabu, 25 Mei 2011

Lubang ni Jamanggalundung (Sala Taram Mardosa)

"Songonjia jabat naga tagina namangalubangi?" ning Japardamean adop Jamanggalundung
"Bo... taon mate-mate di lubangi" ning Jamanggalundung mangalusisa

Rabu, 20 April 2011

Tingon Bagas Dei Mijurna
















Sajongkal dope baya pahu
Madung itinggang pangaritan
Sajongkal dope baya au
Madung itinggang parkancitan

Habang roba-roba
Nasonggop tusopo godang
Anggo inda baen namabiar dosa
Degenan doma au sugari habang

Andilo najoloi
Tali kadangan doma baya sannari
Pangidoanki najoloi
Tanggungan ni badan doma baya sannari

Malapat lapat doma sora ni uyup-uyup si Tangguli di ginjang ni horbo ni amanguda nia lao marmahan di saba julu di sada maso potang-potang.



"Sanga ro isaraormu" ning Jagudembas lao margiri pabege-bege ende si Tangguli lao manyalangi duru ni saba nia.



"Sugari baya nadung godang ia, giot do au sugari disia i" ning si Lanboina muse mandok dongan ni si Lasniari lao mulak tingon saba sareto mangkobari diginjang gadu i. Peto antong dongan, angke si Tangguli on umurpe sapulu taon dope, baen ni parsuadaan do harana nadung parjolo damang dainang nia ipio Tuhan tai, tarpaksa manompang ia dohot amanguda nia soleng dapot parsioram pala manyogot ni ari, so leng adong bagas parsisioan sapala borngin, olope namaramak amparan, olope namarbantal tangan sapala modom.

Rabu, 23 Maret 2011

Mamura Tu


"Geser jolo sotik, so dohot au juguk" ning Jauldop mandok Jarundut lao juguk di lopo ni Jamangombak di topi dalan-dalan tu masojid i.

"Bo, na ro dope hamu langa?" ning Jarundut lao manggesek juguk nia mur donok tu tipi i.

"Tujia sajo do hamu langa dongan, songon najarang tarida, tako namarorot do hamu di bagasan?" ning Jarundut muse lao mangarsak Jauldop.

"Inda namarorot ia i, tai namanyapsap mardahan dei sannari, harana anggo ro sajo ia tu lopo on, dor hona pelos" ning Jamanggutu muse dohot-dohotan mangarisak Jauldop

"Inda ba ale dongan, adong sotik epeng naupalugut-lugut taon nasolpu, jadi ubaen pature dapur tai, tai ba nagalang muse dope bo, inda dong isi dongan pinjaman jolo?" ning Jauldop mandok Jarundut.

"Ois leh, mangido tanduk doho baya antong tu uting, bo ijia muse mai upoluk?" ning Jarundut mandok Jauldop.

"Bo na i bagasanan mai bai poluk komu jolo" ning Jauldop muse songon naholas, tai obarani madung songon na simbil tu siambirang.

Minggu, 06 Februari 2011

Leam - Lepe

"Namapayah tu dei dabo karejo ni ompungi, mambalun-balun pusuk" ning si Muldop mandok ompung lobe Japardamean nadung pake kaco mata harana dung matobang.
"Sasakali on langa i patik ompung jolo", ningia muse lao manyurduon Gudang Garam merah.
"Ah, batuk au non anggi" ning ompungi lao torus manjagitsa, rupana ompungi pe ngana tarorom nia paida-ida sigaret si Muldop i.
"Dompak tempo langa mangajar (mangguris) sadarion ompung?"
"Inda ba ale anggi, kehe do au nangkin satongkin, tai tar tolu pulu batang dope u ajar, taro na marimbus muse ma udan ale, dari pada mayup sude non tinggal lojana diiba, kasidunganna mulak au lepe-lepe" ning ompung i mangalusisa.
"Aso mai jabat lepe hum songkoni ompung?, tai au ari poken na lopus, get mandaek ma au, madung pajolo do idaek dongan" ning si Muldop muse lao manyangkuliti pining kumango.
"Baen na so rasokinta dope dabole mungkin anggi i, tongkin nai domai di adopan ni Tuhan tai pot dilehen ia dihita mulakan, naponting antong sobar kita" ning ompungi muse songon na paingot si Muldop.
"Olo ba ompung, anggo na so rasokinta dope antong ba ngana tarpangan i, manombo tai nadung di papangan niba pe na rado madabu" ning si Muldop muse songon na pakokoh obar ni ompungi.

"Imada anggi, au najolo dompak daganak jungada mai songkoni" ning ompungi lao mangangkat pat nia sabariba taro mangarsik Gudang Garam, i bangku-bangku ni sopo jago i.

Disada maso dompak a asikanna dope ami marmayam markalas-kalas, tiop ma lidingku lao mangkais-kais parkalas-kalasan nami i, sapala na so iambang-ambang roha mu, tar kais au epeng tukaran limper (lima perak, lima rupia). Sapala marsurak au mandok dongan-donganki laos patidaon epeng na lima rupia i. Adope na roamu, mantak maryam, rap mangkais ma hami disi dapot kami ma maso i opat tukaran Limper i (maso i ba sapulu rupia dope sabungkus pocal).
Tai baen dung honokna roangku na tanom i epengi jadi madung songon na marsegoan tarida, jari kehe ma hami tu masojid manggosokna pake buapak torus ibasu so tangkas mulak tarida gambar nai (tukaran limper maso gambar ni amporik). Dung salose igosok, marpokat ma hami natolu sanga tu aha itabuskon epengon.
"Adope, kei tabusi hamu di hita karupuk" ningku mandok si Abah dot si Badu
"Inda adong karupuk i be jabat ari Kamis" ning si Abah mandok au
"Aha do songkoni?" ningku mandok alai nadua
"Pocal ma ita tabusi" ningsi Badu
"Pala na pocal, pocal ma, kei ma tabusi hamu so upainte dison" ningku muse mandok halai nadua
"Si Badu ma manabusisa, mabiar do au i inda laku epengnai, nadung sasa bagenan do angko nai" ning si Abah mangilak.
"Kei sogkoni Badu!" ningku muse mandok si Badu
"Aupe inda barani au i, homa kehe" ning si Badu muse mandok au.
"Ah, aupe ben naso barani ma au" ningku muse
Inda sadia onok roma dongan nami sada nai, ima si Awal.
"Ia ma hita suru songkoni" ningku
Dung donok si Awal tu lambung nami, mangkuling ma au adop ia
"Awal, kei tabusi jolo jita pocal dua bungkus, oban non tuson da so rap ita pangan" ningku lao mambaen tukaran na tardeges nai tingon ginjang.
"Olo, ningia muse antong lao marlojong tu umak Pisah an manabusi pocal na u suru i.
Juguk ma hami natolu di tangga-tangga ni masojid i painte-inte si Awal, lima minit, sapulu minit santak hampir satonga jom inda na marnaro si Awal on. Dung lobi dope satonga jom, sapala mungkap ma sian nadao, mardalan marpalan-palan ro manopotkon hami na tolu, tai inda dong tarida sanga aha pe itiopsa. Dung lalu tu lambung nami torus ma au marsapa.
"Aso onokna ho nanga, madung ijia pocal i?" ningku marsapa
"Inda dong pocal be di umak Pisah an" ning si Awal mangalusi au
"Jadi aha doma na adong?"
"Soto ma ia na adong" ningia muse mangalus
"Soto pe jadi, ima tabusi, paisar sotik" ningku muse mandok si Awal
"Inda dong epengna ba be, inda dong nangkin pambungkusna ning umak Pisah, jadi upangan isi soto dua tapak" ning si Awal lao mangapus bibir nia na marmiak dohot marlasiak-lasiak, torus naniopi boltok nia nadung butong-butongan, torap muse dope ia adop kami.
Sip doma hami soni da Leam Lepe, iba loja baya alak do na butong-butongan.
Dung lalu tu bagas marcarito au di dainang, ro dainang gusar muse tuau.
"Aso antong manjalak-jalaki epeng na deret-deret ko, inda iboto honanga pala iparjolokan naderet-deret, haram dei" ning dainang muse mandok au.
"Songon na tabo do boto ulala sigaretmon bo, jau nanga sabatang nai mangua?" ning ompung Japardamean muse mandok si Muldop.
"Sabatang nai doma ompung" ning si Muldop lao marisar-isar kehe, mabiar ia roangku habis sigaret nia i pas-pas ompung Japardamean.
.....

Jumat, 14 Januari 2011

Malua Naso I Tambat

Pala taringot iba najolo dompak daganak, manombo boto ho ale dongan na dua tolu por do roa niba mulak tusi, bo asi idokon kamu songkoni langa ale dongan? Harana dompak daganak iba najolo antong na hepi sajo do iba ari-ari on, dungpe marlamutak bustak disabaan sangape madung gumatali ibalun alalante, ngajabat namarsak roa niba i. Dungpe kotuk ni baju natimpang, dungpe solop nadung matombuk, dungpe saraor nadung markacomata sian pudi, nasada dei roa niba, salang-salang pe sasadari antong na asi do. Anggo sannari boto hamu ulang icubo-cubo i, lalu mai irambani alak iba.


Jadi imada dongan, taringot di maso daganak najolo, nabahatan i ulah ni simatobang niba diiba so ulang jahat iba atope so ulang sala langka niba.


  • Pala payah iba so modom borngin, busa-base baen lojana namarmayam i sasadari, mangkuling mai dainang tu iba : "He Lian, paisar modom, adong ning kalai na masa na muba, malua naso i tambat" ning dainang mai mandokon iba. Rope antong iba na so mangarti on bo, iambang muse mai adong babiat namalua, namarsampulung ma iba i u bagasan ni ulos rumah sakit *) i baen biarna.

  • Manombo sidung marbadai iba dohot angkang niba sangape dohot dongan-dongan niba ditorui, i elek inang muse mai iba "Sip ko ayah so ulang tangis, inda ra i magodang alak na partangis" ningna muse mai. Bo i kaua ni tangis de luai roa muyu tu namagodang?.

  • Muda tarbuat iba sanga suan-suanan ni alak, burangkit mai dainang "Papangani na itangkoi, so tubu tongkin nai iboltokmu" ningna muse mai. Tarbayang ma di iba i tubu arambir di boltok niba, nga antong roamuyu ale na jebu dei?
  • Pala inda kehe iba sumbayang, madung loja daiang manyurusa, matubekbek muse mai dainang "Angke
Bulunggadung Mandailing, O Tano Hasorangan, Tano Hatubuan, Inganan Parmayaman, Lubuk Parkatimbungan, Sian Ranjo Batu Santak Tu Sihepeng, Tano Nagambur Nanapu, Ingkon Mulak do au pala marhepeng..... alaleee bayaaa...