Silalat di Angkola,
Bulung Gadung di Mandailing
Ulang marmayam amang di na sikola
Anggo gara-gara ni bujing-bujing



Sabtu, 02 Mei 2009

Mangilakkon Bustak Tardege Te

Anggo hum naronyang-ronyang saotik do pamatang muyu ale dongan na dua tolu, nangkon jabat manjalaki datu hamu mambaen ubat sapo-sapo sanga tu mantari suntik, ro sajo ma hamu tu lopo ni Jamananduk na di topi dalan godang an. Hodokan dei non pamatang baen ribur dot tata ni halak dilopoi. Hum gorar ni lopo nai pe ‘ntong “Lopo Gembira”, apalagi pas muse non dompak disi Jatarkotul, ia mai na dodasna jadi tukang carito.
Angke anggo inda ro alak bagas nia manaruon daganak non tu lopoan, inda na jongjong ia sian jugukan niai i. “Parorot daganakon, get ke au marbabo” ning alak bagas nia ma disada manyogot atiha marburas. Tarpaksa marorot boto hamu Jatarkotul sadari i.

Adong-adong sajo dei goraan nia non asal lewat kalak, inda porlu isia i, olope na tobang-tobang apalagi na tar danak, ina-ina pe asi.

“Ngon jia doon umak Pultak?” ningia ma adop ina-ina na lewat sian jolo ni lopoi
Sip antong umak si Pultak, inda i alusi ia, harana mabiar ia roncam non Jatarkotul.
“Alaaa, nasombong maho sannari da dung maraek supingmu, mangecek pe dor doma sasadaho” ning Jatarkotul muse mulak mangulaki.
“Ngon pudi get tu jolo” ning umak si Pultak tong mangalus, leam doma ilala Jatarkotul. Baen liana ilala ia, purak-purak ma ia marsapa dihalak narami dibagasan lopo i.

“Madung jungada ma ucaritohon di hamu carito na ikidik-kidik jadi-jadiani?“ Ningna muse ma mamangkal carito, ipalalu ia mambuat goreng dua di anak nia soulang bahat ulahna.
“Pardokoni ma soni, sakali mangaminkon ma hami non” ning Jamananduk parlopoi.
Di hamian najolo adong ma sada naposo bulung namargorar si Mulakmuli, karejona ba na pangangguran do, tai nalobi ganteng parroana, nalobi maradong ilalasa, na ia ma ilala ia na iana. Pala iontang tusaba, malomlom ma ningia, padohal pala ipelos umak nia pusot nia, leng na kehe do ba ia. Pala marcarito epeng kalak, epeng nia ma nabahatna, pala marcarito panganon kalak, panganon nia ma natabona, pala marcarito gandak muse halak, gandak nia ma na lagakna. Padohal santak di ari sadarion nasodong dope dapot ia dongan nia.

Singkat ni caritona, disada maso roma boru tulang nia sian huta balian ioban simatobangna giot patidaonna disi Mulakmuli. Tai boto hamu inda na haru godang roa nia, mangecek pe boru tulang niai alus soalus do ibaen ia. Padohal tardokon do anggo rupo inda jabat na kalah boru tulang niai sian halak kabahatan. Tai sonima rupa si Mulakmuli, sanga na gengsipe sanga na patidahonna dialak nabahat bahaso naso ra ia i jodohkon inda dapot jiba.

Hinggo disada maso, maridi ma Simulakmuli di Batanggadis potang-potang, dijulu ni tapian ni bujing-bujing di hutai. Rupana lao kehe ia nangkin maridi tarpaida disia udur si Rondang dohot simatobangna lao kehe juo tu tapian i maridi. Sabotulna dung dor do sapetona ikusip ia si Rondang on, tai santak tu ari sadarion naso dapot dope udutna. Tai ba anggo pancaritohon nia dihalak madung mardongan ma halai, nagiot marikah lari bage doma.
Jadi imada, gorarnape antong halak najolo, iayup si Mulakmuli ma ibagasan ni takar, Sitarak, Sitangkis, boti podom-podom. Antusanna dabo angan-angan nia, :
Dung hita sitarak
Jolo Sitangkis Baya Podom-podom
Dung do Hita baya Marsarak
Jolo Tangis do anso modom.
I sajo maia na iboto nia ba, tai jaru songoni, madung pohom mai si Rondang bahaso nagiot mangkusip muse si Mulakmuli naron borngin. Tai boto hamu, rupana umak si Rondang do namandapot surat ayup-ayup si Mulakmuli on, harana si Rondang nangkin parjolo mulak tu bagas.

Borngin nai antong ro muse ma si Mulakmuli mangkusip tu bagas ni halak si Rondangi, bo rupa nasala kusip do si Mulakmuli, tarkusip ia umak si Rondang. Harana si Rondang kehe martandang saborngini tubagas ni etekna na hurang sehat. Dung ipalu uyup-uyup, muloi muse ma marpantun si Mulakmuli santak habis kamus nia. Rupana na isambut umak si Rondang muse do pantun si Mulakmuli on sian bagas, asok-asok tai tarbege. Songon na dosir mulak tong mudar ni Umak si Rondang mambegesa, harani nadung onok ia ditinggalkon alaklaina nadung parjolo dipio Tuhan tai.

Jadi imada, margoso halai nadua marsibalos-balosan, bo rupa ro jadi-jadian sian pudi mangkidik-kidik si Mulakmuli.
“Ah, soho ale, halak na dompak marusaho” ningia inda manalion tupudi.
Inda sadia onok, ikidik jadi-jadian i muse mulak, “Aha donanga?, sigaret?” ningia muse lao mangalehen sigaret, tai inda pe namanaili. Mur dor ikidik-kidik jadi-jadiani, kasidunganna holas si Mulakmuli. “Ma udokon tong ulang mangganggu, naso adong male di saotik pe pangartianmu?” ning si Mulakmuli lao manaili tupudi. Huuuuuuaaaaaaaaaa, Rondaaaaaang, buka tingkaaaaap!!!” ning si Mulakmuli mandoik tingon toru. Tarsonggot umak si Rondang, ibuka ia tingkap, mangambur si Mulakmuli tu bagas, marroan muse halak sabanjar baen riburna. Dapot halak nabahat ma si Mulakmuli madung dibagas nihalak si Rondang salao mangkaluk umak nia, bontar doma ipon nai baen biarna.

Dung rami di bagasi, torang muse harani marsioban colokna, ro muse katuai manungkir. Rapat punya rapat angkon na ikawinkon doma si Mulakmuli dohot umak si Rondang harani masuk ia tubagas. Rupa soni undang-undang dihutai, ise natardapot masuk bagas sapala mangkusip, inikahkon. Mangecek ma katuai.

“Harana dung sonon antong kajadianna, tarpaksa di nikahkon doma hamu nadua” ning Katua i
“Si Rondang dei na ukusip i Katua, inda umak nia” ning si Mulakmuli sogon namanyosal
“Tai on ma buktina bo, umak nia do nangkin mangkaol ko, baen biarna ho” ning katuai mangulaki
“Olo Katua, baen na ikidik-kidik ni jadi-jadian do au i, so masuk au tubagas, lagipe sakalion dope au ro mangkusip tuson” ning si Mulakmuli get mangilak harana tarpaksa marikah dot namarando, tobang-tobang muse marumur 40 taon.
“Ah, jadi-jadian ni ahamu dei, sangajo na giot masuk ko tu bagas” ning Katuai muse
“Ijia mai sakali, nasaborngin per ro doho tuson” ning umak si Rondang muse songon na pakokoh obar ni Katuai, harana ia pe antong por roa nia dapot perjaka ting-ting umur 27 taon.
“Olo, tarok dua kali”, ning si Mulakmuli muse mangalus
“Napoken nalewat?” Ning umak si Rondang muse mulaki
“Tarok tolu kali” ning si Mulakmuli muse mulak tong
Ah, na ma dor tu domai tarokna” ning katuai muse antong
Walhasil marikah kalai saborngini, tai boto hamu santak tu sadarion ubege leng ne rukun do halai nadua, madung sanga dua daganakna.

Tinggal lagi antong ulang sei nagiot mapili tu iba, ulang sanga “Di ilakkon bustak Tardege te” ning Jatarkotul lao manjalaki solop nia sabariba. Rupa madung adong mangonjapkonna.

3 komentar:

Unknown mengatakan...

Wes .... mantap do ba dongan blog munyu on ... apalagi gambar2 na di sidebar i .... jadi por roha mulak tu huta.

mike nasution mengatakan...

Adong sada estet donok Medan.Guar na
Gerbang Estet. Piga KM sian Medan?

Mangido tolong tu hamu sude na.

nasution_madina@yahoo.com mengatakan...

Tu dongan2 na mamboto na di maksud ni Kahanggi Mike Nasution, tolong hamu dongan.
Tu Ale Saurya, ngabinoto daboi pot cogot kaduan adong cuti, mulak ma jolo tu Madina, tongkin nai lupa muse bahasa Mandailing, he.he.he

Bulunggadung Mandailing, O Tano Hasorangan, Tano Hatubuan, Inganan Parmayaman, Lubuk Parkatimbungan, Sian Ranjo Batu Santak Tu Sihepeng, Tano Nagambur Nanapu, Ingkon Mulak do au pala marhepeng..... alaleee bayaaa...